Uđđâ tutkâmuš čielgee, kiäh huksejii Euroop vuossâmuid kaavpugijd

Pegâlmâs Nature-tieđâlostâ almostitij taan ive aalgâst artikkâl tast, kiäh huksejii Euroop vuossâmuid kaavpugijd. Suulân 6 000 ihheed tassaaš Čapismeerâ taavaabeln eelij olmoošsiärvádâh, mii kočoduvvoo Cucuteni–Trypillia-kulttuurin....

Uđđâ tutkâmuš čielgee, kiäh huksejii Euroop vuossâmuid kaavpugijd

Pegâlmâs Nature-tieđâlostâ almostitij taan ive aalgâst artikkâl tast, kiäh huksejii Euroop vuossâmuid kaavpugijd. Suulân 6 000 ihheed tassaaš Čapismeerâ taavaabeln eelij olmoošsiärvádâh, mii kočoduvvoo Cucuteni–Trypillia-kulttuurin....

Gabriel García Márquez klassikkoroomaan viijmâg tv-ráiđun

Kolumbialii čällee Gabriel García Márquez klassikkoromanân Ihečyeđe ohtuuvuotâ vuáđuduvvee televisiorááiđu vuossâmuuh uásih almostuvvii Netflixân juovlâmáánust 2024. Jieš roomaan almostui ive 1967. Tv-ráiđu lii rahtum...

Tanska áigu luoppâđ ”vaanhimtohálâšvuođâ” iskosijn ruánááeennâmlijn perruin

Tanska haldâttâs lii almottâm, ete tot áigu luoppâđ kištâlemvuálásij "vaanhimtohálâšvuođâ" iskosij kevttimist tagarijn Tanskaast ässee ulmuin, kiäin lii ruánááeennâmlâš tuávááš. Taah psykologisiih iskoseh läävejeh...

Argentiina kuáđá Maailm tiervâsvuotâornijdume WHO

Argentiina president Javier Milei almottij kuovâmáánu 5. peeivi, ete Argentiina áigu kyeđđiđ Maailm tiervâsvuotâornijdume WHO. Almottâs poođij kyehti oho ton maŋa ko Ovtâstum staatâi...

Kirjeárvuštâllâm: Ij lah ko vyelgiđ

Ij lah ko vyelgiđ lii nuorâikirje, mon lii čáállám Ann-Helén Laestadius. Tot lii algâalgâlávt čallum ruotâkielân. Uáivipersovn lii 19-ihásâš Johannes. Sun ij tieđe, maid sun...

Säämimuseo Siida puávdee siärvus mieldi valjiđ tiiŋgâid vuáđučáitáldâhân

Säämimuseo Siida puávdee sämisiärvus mieldi valjiđ tiiŋgâid vuáđučáitáldâhân. Museo väljee sämmilâštiiŋgâid Siida vuáđučáitálduv siärvusvitriinân oovtâst siärvusáin. Taan tove uáinusân peesih Tave-Pohjanmaa museo skeŋkkim sämitiiŋgah,...

Yle Sáámán usâškyeteh uđđâ hoovdâ – Maiju Saijets lii ciälkkám jieijâs luovâs pargostis

Yle Sáámán usâškyeteh forgâpalij uđđâ hoovdâ. Yle Säämi tááláš hovdâ Maiju Saijets lii ciälkkám jieijâs luovâs pargostis cuáŋuimáánu rääjist. Sun lii lamaš uáppuluámust vyesimáánu...

Totkee čoovdij matemaatlii čuolmâ, mii lâi čuávdusttáá paijeel 40 ihheed

Totkee Susanna Heikkilä lii jieijâs náguskirjetutkâmušâst Helsig ollâopâttuvâst čuávdám matemaatlii čuolmâ, mii lâi čuávdusttáá paijeel 40 ihheed. Čuolmâ kuáská topologian. Topologia lii geometrisâš syergi,...

Aasih saavzâi torvon

Viestâr-Uusimaa kuávlust láá oinum ennuv kuumpih taan täälvi ääigi, já ovdâmerkkân ohtâ poni purrui kuumpin porgemáánust Siuntiost. Mathias Laitinen, 27, lii savzâtáálu iššeed Lohja...

Luuhâmkuávdáš lii almostittám Lue lapselle -tieđettemkirjáá kuulmâ sämikielân

Luuhâmkuávdáš lii almostittám Lue lapselle -nommâsii tieđettemkirjáá kuulmâ sämikielân: anarâškielân, nuorttâlâškielân já pajekielân. Tieđettemkirjáá ulmen lii tuárjuđ luuhâm maaŋgâkielâlijn perruin. Tieđettemkirjááš siskeeld tiäđuid jieijâs...

Puoh Suomâst iälusteijee evnišlaajah láá finnim suomâkielâlii noomâ

Puoh evnišlaajâin, moh iälusteh Suomâst, lii tääl suomâkielâlâš nommâ. Suomâ evnipargojuávkku oovtâst evnipuđâldeijeiguin lii ráhtám suomâkielâlijd noomâid puoh evnišlaajáid, moh kávnojeh Suomâst. Ovdil kielâpargo tuše...

Válláh sättih eelliđ ennuv puárásubbon ko totkeeh ovdil jurdii

Válláh pyehtih eelliđ kuhes eellim. Motomeh välisšlaajah pyehtih eelliđ joba paijeel 100-ihásâžžân. Puárásumos tutkum ruánááeennâmvállá ahheen arvâluvvoo 211 ihheed. Tääl totkeeh láá puáttám ton...

Paijeel čyeti valastâlled láá macâttâm Pariisi olympiapronssimitalis

Jo paijeel čyeti valastâlled, kiäh ožžuu moonnâm ive Pariisi olympialijn tâi paralympialijn pronssimiitaal, láá macâttâm mitalis. Návt muštâl ranskalâš sijđo La Lettre. Suijân toos...

Kiemâjäävri pumppâvyeimilágádâsproojeekt vuástálistee aalmugjienâstemaalgâ moonâi kaavpugstiivrân

Aalmugjienâstemaalgâ, mii vuástálist Kiemâjäävri pumppâvyeimilágádâsproojeekt, mana kietâdâlmân Kiemâjäävri kaavpugstiivrân. Aalgâ uážui 288 vuáláčallud. Kemijoki Oy halijdičij huksiđ pumppâvyeimilágádâs Kiemâjáávrán Áilegtuoddâr kuávlun. Lágádâs tijppâ ličij pumppâturbiin,...

Oulu ollâopâttuv uđđâ rehtor finnij rehtor vääldi tobdomeerhâid

Arto Maaninen, kii lii porgâm rehtor virgeest ive aalgâ rääjist, áigu uásálistiđ persovnlávt ohtsâškodálii savâstâlmân, mut suu mielâst pooliitlij sahâvuárui äigi ij lah tääl...

Tálutuálui šleđgâ háálbui masa 7 % ive 2024

Šleđgâ háálbui ive 2024, ko tom verdid ihán 2023, muštâl energiavirgetoimâttâh. Šleeđgâ oleshadde – moos kuleh šleđgâenergia, sirdem já viäruh – uccánij koskâmiärálávt 6,6...

Juuvah-uv käähvi ain iđedist? Tutkâmuš mield iiđeedkäähvist láá tiervâsvuotâhiäđuh, moh iä lah peivikäähvist

Yle uđđâseh lii almostittám uđđâs tutkâmušâst, mon mield käähvijuuhâm iđedist addel tagarijd tiervâsvuotâhiäđuid, maid ij finnii talle, jis kähvijuuhâm juátkoo peeivi miätá. Tääl lii...

Suomâ almai jyelgipállujuávhust lii uđđâ uáivivälmejeijee

Tanskalâš Jacob Friis lii Suomâ almai jyelgipállujuávhu uđđâ uáivivälmejeijee. 48-ihásâš Friis lii majemustáá toimâm Saksa Bundesliigast spellee FC Augsburg iševälmejeijen. Augsburg valastâllâmhovdâ Michael Ströll...

41 prosentid irâttâsâin maailmist áiguh kepidiđ pargeid ovdil ive 2030

41 prosentid irâttâsâin maailmist áiguh kepidiđ pargeid ovdil ive 2030. Suijân lii tahojiermi, mii hoittáá uási pargopittáin. Návt muštâl Maailm ekonomiafoorum (World Economic Forum)...

Anarâškielâ seervist lii älgimin uđđâ proojeekt, moos ruttâdem lii mieđettum paijeel 700 000 eurod

Čohčâmáánu 1. peeivi 2025 Anarâškielâ seervist álgá uđđâ proojeekt, mon nommâ lii “Online tools for Inari Saami and Ume Saami language learning” ađai “Nettipiergâseh...

Merâriävváreevnih já šaddoporree piraijah – uđđâ ellee- já räsišlaajah kávnojeh ain

Siämmáá ääigi ko maailmist suvâttuveh maaŋgah ellee- já räsišlaajah, totkeeh kävnih ain uđđâ, tubdâmettum šlaajâid. Maaŋgah šlaajah suvâttuveh ovdil ko toh ubâ láá tubdum....

Skammâkoveh 2025 aldaneh

Taan oholoopâ, 23.–26.1.2025, tuálloo oppeet jo ärbivuáválâš algâaalmugij Skammâkoveh-elleekovefestivaal. Tääl festivaal uárnejuvvoo jo 26. tove. Ulmuuh pirrâ Säämi, Suomâ já maailm láá čokkânâm Anarân...

Nuuvtá puŋkkipuáhuttâsah vijđáneh uđđâ riskâkuávloid

Tiervâsvuođâ já pyereestvaijeem lájádâs THL lii meridâm vijđediđ puŋkkipuáhuttâsohjelmis uđđâ riskâkuávloid Suomâst. THL tiäđáttâs mield uđđâ riskâkuávluh láá Espoost, Kirkkonummist, Uusikaupunkist já Hailuotost. Tärhibeht ollâ...

Taažâ Sämirääđi lii juáhám ive 2025 kulttuurtorjuid

Sämirääđi kulttuurlävdikodde lii juáhám taan ive kulttuurtorjuid. Kulttuurtorjuuh juáhhojii ohtsis 1 965 000 NOK ađai suullân 167 000 eurod. Sämirääđi juovij ihán 2025 ohtsis nelji...

Wikipedia-páájá uárnejuvvoo Anarist 25.–26.1.

Anarâškielâ servi já Oulu ollâopâttuv Giellagas-instituut uárnejeh Wikipedia-páájá Säämi máttááttâskuávdáást Anarist uđđâivemáánu 25.–26. peeivi tijme 10–16. Páájá stivriv Anarâškielâ seervi mediapargee Fabrizio Brecciaroli já...

Astronaut André Kuipers kolliistâlâi Anarist

Lii ain hävski almostittiđ uđđâ kirje já finniđ luhâmuš. Astronaut André Kuipers scifi-roomaan Missio máhđuttem almostui anarâškielân virgálávt uđđivemáánu 4. peeivi. Anarâškielâ servi ornij...

Ive 2024 Eennâmpáálu lieggânem pajanij 1,5 ceehi rääji paajaabel vuossâmuu keerdi mittedemhistorjást

Ihe 2024 lâi vuossâmuš ihe mittedemhistorjást, ko Eennâmpáálu lieggânem pajanij 1,5 ceehi rääji paajaabel. Maailm koskâliegâsvuođâ pajanem lâi 1,6 °C, ko tom verdid ovdârááhtuslii...

Italialâš čuovâkovvejeijee Oliviero Toscani lii jáámmám

Muotikovvejeijee Oliviero Toscani lii jáámmám 82-ihásâžžân. Sun lâi tobdos ruokkâdis já vááimun čyeccee kuvijnis italialii Benetton-pivtâsbrändin. Sust lâi härvinâš tavdâ, amyloidoos, mii vahâgit tehálijd...

Zimbabwe lii kiäldám jäämmimráŋgáštâs

Zimbabwe president Emmerson Mnangagwa lii tuhhiittâm lahânubástus jäämmimráŋgáštâs kieldimist. Nubástusân lâi parlament toorjâ. Uđđâ laavâ mield jäämmimráŋgáštâs lii kieldum Zimbabwest, mut ton macâttem riehtivuáhádâhân...

Milanost lii puáttám vuáimán uđđâ porgottâllâmkiäldu

Italia kaavpug Milanost poođij vuáimán porgottâllâmkiäldu 1.1.2025, mii kuáská masa puoh kaavpug almoláid soojijd. Kaavpugstivrâ tuhhiittij jo ive 2020 asâttâs, mon mield porgottâllâm kieldui...

Uđđâ tutkâmuš čielgee, kiäh huksejii Euroop vuossâmuid kaavpugijd

Pegâlmâs Nature-tieđâlostâ almostitij taan ive aalgâst artikkâl tast, kiäh huksejii Euroop vuossâmuid kaavpugijd. Suulân 6 000 ihheed tassaaš Čapismeerâ taavaabeln eelij olmoošsiärvádâh, mii kočoduvvoo Cucuteni–Trypillia-kulttuurin....

Gabriel García Márquez klassikkoroomaan viijmâg tv-ráiđun

Kolumbialii čällee Gabriel García Márquez klassikkoromanân Ihečyeđe ohtuuvuotâ vuáđuduvvee televisiorááiđu vuossâmuuh uásih almostuvvii Netflixân juovlâmáánust 2024. Jieš roomaan almostui ive 1967. Tv-ráiđu lii rahtum...

Tanska áigu luoppâđ ”vaanhimtohálâšvuođâ” iskosijn ruánááeennâmlijn perruin

Tanska haldâttâs lii almottâm, ete tot áigu luoppâđ kištâlemvuálásij "vaanhimtohálâšvuođâ" iskosij kevttimist tagarijn Tanskaast ässee ulmuin, kiäin lii ruánááeennâmlâš tuávááš. Taah psykologisiih iskoseh läävejeh...

Argentiina kuáđá Maailm tiervâsvuotâornijdume WHO

Argentiina president Javier Milei almottij kuovâmáánu 5. peeivi, ete Argentiina áigu kyeđđiđ Maailm tiervâsvuotâornijdume WHO. Almottâs poođij kyehti oho ton maŋa ko Ovtâstum staatâi...

Kirjeárvuštâllâm: Ij lah ko vyelgiđ

Ij lah ko vyelgiđ lii nuorâikirje, mon lii čáállám Ann-Helén Laestadius. Tot lii algâalgâlávt čallum ruotâkielân. Uáivipersovn lii 19-ihásâš Johannes. Sun ij tieđe, maid sun...

Säämimuseo Siida puávdee siärvus mieldi valjiđ tiiŋgâid vuáđučáitáldâhân

Säämimuseo Siida puávdee sämisiärvus mieldi valjiđ tiiŋgâid vuáđučáitáldâhân. Museo väljee sämmilâštiiŋgâid Siida vuáđučáitálduv siärvusvitriinân oovtâst siärvusáin. Taan tove uáinusân peesih Tave-Pohjanmaa museo skeŋkkim sämitiiŋgah,...

Yle Sáámán usâškyeteh uđđâ hoovdâ – Maiju Saijets lii ciälkkám jieijâs luovâs pargostis

Yle Sáámán usâškyeteh forgâpalij uđđâ hoovdâ. Yle Säämi tááláš hovdâ Maiju Saijets lii ciälkkám jieijâs luovâs pargostis cuáŋuimáánu rääjist. Sun lii lamaš uáppuluámust vyesimáánu...

Totkee čoovdij matemaatlii čuolmâ, mii lâi čuávdusttáá paijeel 40 ihheed

Totkee Susanna Heikkilä lii jieijâs náguskirjetutkâmušâst Helsig ollâopâttuvâst čuávdám matemaatlii čuolmâ, mii lâi čuávdusttáá paijeel 40 ihheed. Čuolmâ kuáská topologian. Topologia lii geometrisâš syergi,...

Aasih saavzâi torvon

Viestâr-Uusimaa kuávlust láá oinum ennuv kuumpih taan täälvi ääigi, já ovdâmerkkân ohtâ poni purrui kuumpin porgemáánust Siuntiost. Mathias Laitinen, 27, lii savzâtáálu iššeed Lohja...

Luuhâmkuávdáš lii almostittám Lue lapselle -tieđettemkirjáá kuulmâ sämikielân

Luuhâmkuávdáš lii almostittám Lue lapselle -nommâsii tieđettemkirjáá kuulmâ sämikielân: anarâškielân, nuorttâlâškielân já pajekielân. Tieđettemkirjáá ulmen lii tuárjuđ luuhâm maaŋgâkielâlijn perruin. Tieđettemkirjááš siskeeld tiäđuid jieijâs...

Puoh Suomâst iälusteijee evnišlaajah láá finnim suomâkielâlii noomâ

Puoh evnišlaajâin, moh iälusteh Suomâst, lii tääl suomâkielâlâš nommâ. Suomâ evnipargojuávkku oovtâst evnipuđâldeijeiguin lii ráhtám suomâkielâlijd noomâid puoh evnišlaajáid, moh kávnojeh Suomâst. Ovdil kielâpargo tuše...

Válláh sättih eelliđ ennuv puárásubbon ko totkeeh ovdil jurdii

Válláh pyehtih eelliđ kuhes eellim. Motomeh välisšlaajah pyehtih eelliđ joba paijeel 100-ihásâžžân. Puárásumos tutkum ruánááeennâmvállá ahheen arvâluvvoo 211 ihheed. Tääl totkeeh láá puáttám ton...

Paijeel čyeti valastâlled láá macâttâm Pariisi olympiapronssimitalis

Jo paijeel čyeti valastâlled, kiäh ožžuu moonnâm ive Pariisi olympialijn tâi paralympialijn pronssimiitaal, láá macâttâm mitalis. Návt muštâl ranskalâš sijđo La Lettre. Suijân toos...

Kiemâjäävri pumppâvyeimilágádâsproojeekt vuástálistee aalmugjienâstemaalgâ moonâi kaavpugstiivrân

Aalmugjienâstemaalgâ, mii vuástálist Kiemâjäävri pumppâvyeimilágádâsproojeekt, mana kietâdâlmân Kiemâjäävri kaavpugstiivrân. Aalgâ uážui 288 vuáláčallud. Kemijoki Oy halijdičij huksiđ pumppâvyeimilágádâs Kiemâjáávrán Áilegtuoddâr kuávlun. Lágádâs tijppâ ličij pumppâturbiin,...

Oulu ollâopâttuv uđđâ rehtor finnij rehtor vääldi tobdomeerhâid

Arto Maaninen, kii lii porgâm rehtor virgeest ive aalgâ rääjist, áigu uásálistiđ persovnlávt ohtsâškodálii savâstâlmân, mut suu mielâst pooliitlij sahâvuárui äigi ij lah tääl...

Tálutuálui šleđgâ háálbui masa 7 % ive 2024

Šleđgâ háálbui ive 2024, ko tom verdid ihán 2023, muštâl energiavirgetoimâttâh. Šleeđgâ oleshadde – moos kuleh šleđgâenergia, sirdem já viäruh – uccánij koskâmiärálávt 6,6...

Juuvah-uv käähvi ain iđedist? Tutkâmuš mield iiđeedkäähvist láá tiervâsvuotâhiäđuh, moh iä lah peivikäähvist

Yle uđđâseh lii almostittám uđđâs tutkâmušâst, mon mield käähvijuuhâm iđedist addel tagarijd tiervâsvuotâhiäđuid, maid ij finnii talle, jis kähvijuuhâm juátkoo peeivi miätá. Tääl lii...

Suomâ almai jyelgipállujuávhust lii uđđâ uáivivälmejeijee

Tanskalâš Jacob Friis lii Suomâ almai jyelgipállujuávhu uđđâ uáivivälmejeijee. 48-ihásâš Friis lii majemustáá toimâm Saksa Bundesliigast spellee FC Augsburg iševälmejeijen. Augsburg valastâllâmhovdâ Michael Ströll...

41 prosentid irâttâsâin maailmist áiguh kepidiđ pargeid ovdil ive 2030

41 prosentid irâttâsâin maailmist áiguh kepidiđ pargeid ovdil ive 2030. Suijân lii tahojiermi, mii hoittáá uási pargopittáin. Návt muštâl Maailm ekonomiafoorum (World Economic Forum)...

Anarâškielâ seervist lii älgimin uđđâ proojeekt, moos ruttâdem lii mieđettum paijeel 700 000 eurod

Čohčâmáánu 1. peeivi 2025 Anarâškielâ seervist álgá uđđâ proojeekt, mon nommâ lii “Online tools for Inari Saami and Ume Saami language learning” ađai “Nettipiergâseh...

Merâriävváreevnih já šaddoporree piraijah – uđđâ ellee- já räsišlaajah kávnojeh ain

Siämmáá ääigi ko maailmist suvâttuveh maaŋgah ellee- já räsišlaajah, totkeeh kävnih ain uđđâ, tubdâmettum šlaajâid. Maaŋgah šlaajah suvâttuveh ovdil ko toh ubâ láá tubdum....

Skammâkoveh 2025 aldaneh

Taan oholoopâ, 23.–26.1.2025, tuálloo oppeet jo ärbivuáválâš algâaalmugij Skammâkoveh-elleekovefestivaal. Tääl festivaal uárnejuvvoo jo 26. tove. Ulmuuh pirrâ Säämi, Suomâ já maailm láá čokkânâm Anarân...

Nuuvtá puŋkkipuáhuttâsah vijđáneh uđđâ riskâkuávloid

Tiervâsvuođâ já pyereestvaijeem lájádâs THL lii meridâm vijđediđ puŋkkipuáhuttâsohjelmis uđđâ riskâkuávloid Suomâst. THL tiäđáttâs mield uđđâ riskâkuávluh láá Espoost, Kirkkonummist, Uusikaupunkist já Hailuotost. Tärhibeht ollâ...

Taažâ Sämirääđi lii juáhám ive 2025 kulttuurtorjuid

Sämirääđi kulttuurlävdikodde lii juáhám taan ive kulttuurtorjuid. Kulttuurtorjuuh juáhhojii ohtsis 1 965 000 NOK ađai suullân 167 000 eurod. Sämirääđi juovij ihán 2025 ohtsis nelji...

Wikipedia-páájá uárnejuvvoo Anarist 25.–26.1.

Anarâškielâ servi já Oulu ollâopâttuv Giellagas-instituut uárnejeh Wikipedia-páájá Säämi máttááttâskuávdáást Anarist uđđâivemáánu 25.–26. peeivi tijme 10–16. Páájá stivriv Anarâškielâ seervi mediapargee Fabrizio Brecciaroli já...

Astronaut André Kuipers kolliistâlâi Anarist

Lii ain hävski almostittiđ uđđâ kirje já finniđ luhâmuš. Astronaut André Kuipers scifi-roomaan Missio máhđuttem almostui anarâškielân virgálávt uđđivemáánu 4. peeivi. Anarâškielâ servi ornij...

Ive 2024 Eennâmpáálu lieggânem pajanij 1,5 ceehi rääji paajaabel vuossâmuu keerdi mittedemhistorjást

Ihe 2024 lâi vuossâmuš ihe mittedemhistorjást, ko Eennâmpáálu lieggânem pajanij 1,5 ceehi rääji paajaabel. Maailm koskâliegâsvuođâ pajanem lâi 1,6 °C, ko tom verdid ovdârááhtuslii...

Italialâš čuovâkovvejeijee Oliviero Toscani lii jáámmám

Muotikovvejeijee Oliviero Toscani lii jáámmám 82-ihásâžžân. Sun lâi tobdos ruokkâdis já vááimun čyeccee kuvijnis italialii Benetton-pivtâsbrändin. Sust lâi härvinâš tavdâ, amyloidoos, mii vahâgit tehálijd...

Zimbabwe lii kiäldám jäämmimráŋgáštâs

Zimbabwe president Emmerson Mnangagwa lii tuhhiittâm lahânubástus jäämmimráŋgáštâs kieldimist. Nubástusân lâi parlament toorjâ. Uđđâ laavâ mield jäämmimráŋgáštâs lii kieldum Zimbabwest, mut ton macâttem riehtivuáhádâhân...

Milanost lii puáttám vuáimán uđđâ porgottâllâmkiäldu

Italia kaavpug Milanost poođij vuáimán porgottâllâmkiäldu 1.1.2025, mii kuáská masa puoh kaavpug almoláid soojijd. Kaavpugstivrâ tuhhiittij jo ive 2020 asâttâs, mon mield porgottâllâm kieldui...

Anne Margaretha Oskal lii vuáittám Taan ive sämmilâš -palhâšume 2024

Tavesämikielâlâš Ávvir-lostâ lii valjim ive 2024 sämmilii. Palhâšume vuoitij Anne Margaretha Oskal. Ávvir-loostâ lohhei jienâstmist Oskal uážui masa 23 prosentid puoh jienâin. Ive 2024...

Didier Deschamps ij juáđhi Ranska jyelgipállujuávhu välmejeijen maailmmiäštárkištoi 2026 maŋa

Ranska almai jyelgipállujuávhu välmejeijee Didier Deschamps ij ááigu juátkiđ virgestis maailmmiäštárkištoi 2026 maŋa. Taan ääšist Deschamps muštâlij ranskalii tv-kanava TF1 sahhiittâlmist. 56-ihásâš Deschamps lii valmim...

Igbokielâst angikakielân: maht maailm 3 000 uhkevuálásâžžâd kiellâd piäluštuvvojeh

Maailmist sárnojeh suullân 7 000 kiellâd. Tain motomeh časkeh jyehi ive. Kielâi časkâmliähtu lassaan ubâ ääigi: vala muáddilov ihheed tassaaš čaaskâi ohtâ kielâ kuulmâ...

Magareh lijjii almugijkoskâsávt teheliih uđđâseh ive 2024?

Taat njunoščaalâ čuákkee oohtân moonnâm ive maailm tábáhtusâid já illood tast, et Anarâš aavis lii pissoom viehâ šievnáál fáárust, veik tot táválávt almostit-uv tuše...

Täsivääldi President Alexander Stubb uđđâvuođâsaahâ 1.1.2025

Rähis syemmiliih! Mij eellip ääigi, kuás mii torvolâšvuođâtobdo áštoo masaba piäiválávt. Mij irâttep iberdiđ nubástus. Mij uuccâp torvo. Mii čoođâ kolgá ainjuátkojeijee informaatiotulve. Tot koolgâi toohâđ...

Ko jyemehááh keksiv jieijâs kielâ

Jyemehááh Matthew já Michael Youlden sárnuv kuábáš-uv 25 kiellâd. Kyehtlovváádkuuđâd kielâ lii umerikielâ. Taat kielâ ij vissâ lah uápis maŋgâsân, já toos lii-uv pyeri...

Kisáh iberdeh ulmui sárnum huámmášhánnáá

Kisáh láá oppâm ulmui viestâdem vuáđuid paijeel 10 000 ive ääigi, ko toh láá iällám ulmuiguin. Návt puáhtá nabdeđ uđđâ tutkâmušâst, mii lii almostum Heredity-tieđâloostâst....

Sosiaal- já tiervâsvuođâpalvâlusah Čevetjäävrist iä kiäppán ive 2025 aalgâst

Laapi pyereestvaijeemkuávlu tieđettij 3.12.2024 nubástusâin Čevetjäävri tiervâsvuođâpalvâlussáid. Tiäđáttâs mield Čevetjäävrist iälá puátteevuođâst tiervâsvuođâtipšoo tuše ohtii mánuppaajeest ige innig kuohtii ohhoost, já škovlâtiervâsvuođâhuolâttâs ääših tipšojeh...

Lovoh muštâleh: maid lohheeh láá mielâstis luuhâm Anarâš aavisist ive 2023?

Taat čaalâ tuuđhâd, magareh čalluuh láá enâmustáá luhhum Anarâš aavis historjá ääigi. Loostâ statistiik mield 22 čallud láá luhhum 300 kerdid teikâ eenâb. Taah...

Kirjeárvuštâllâm: Čuovâuáivi peivikirje – hyenes luho keesi

Čuovâuáivi peivikirje – hyenes luho keesi lii nuorâiroomaan, mon Jeff Kinney lii čáállám já kuvvim. Kirje lii algâalgâlávt čallum eŋgâlâskielân. Eŋgâlâskielâlâš kirje almostui roovvâdmáánu...

Harri Gustafsberg: 10 lävkkid mielâ miäštárvuotân

Mielâ miäštárvuotâ lii sunde: tot lii čujosraami já filosofia, mii kirkásmit já olášit pyere eellim strategia. Ulmust lii tiätu sunde teikâ ulme, kuus kulij...

Meerhah Eetvartti-maijuu elimist

Mottoom äigi tassaaš mun muštâlim tast, ko maaijuv poođij Kaijonlahtin. Maaijuv finnij nommân Eetvartti. Ko tot iiđij oppeet täälvi maŋa moonnâm kiiđâ, te tast...

Luosâ lii maccâm Klamath-juuvâ kierrui Ovtâstum staatâin ihečyeđe maŋa

Luosânäälih kiäppánškuottii kuuloold Klamath-juuvâst já ton syerijuuvâin Ovtâstum staatâi viestârriddoost 1910–1920-lovoin. Luosâi lappum oinuuškuođij jo tállân ton maŋa ko juuhân lâi huksejum vuossâmuš puáđu....

Anarâškielâ seervi toimâ ive 2024

Ive 2024 lii tábáhtum ennuv Anarâškielâ seervist. Kuástidemtoimâ, anarâškielâlii Wikipedia ovdedem já Anarâš aavis toimâttem láá lamaš stuorrâ já tehálâš uási seervi tooimâst. Čohčâmáánust almostui...

Oulu ollâopâttuv Giellagas-instituut lii finnim ruttâdem sämikielâlii ollâopâttâhmáttááttâs já tave-eennâmlii ohtsâšpargo oovdedmân

Oulu ollâopâttuv Giellagas-instituut áigu olášuttiđ iivij 2025–2027 haavâ, mon ulmen lii nanosmittiđ sämikielâi sajattuv Tave-enâmijn já vuáđudiđ máttáátteijei viärmáduv, mii iššeed puoh sämikieláid já...

Taažâ sämitiggerääđi addel torjuu Lohkanlihkku-projektân

Sämitiggerääđi lii meridâm adeliđ 500 000 ruvnâd (suullân 42 500 eurod) Säämi ollâškoovlân Kuovdâkiäinust tave-eennâmlii oovtâstpargoproojeekt Lohkanlihkku (anarâškielân luuhâmlukko) várás. Ääšist almottij Taažâ Sämitigge...

Liigaliiseens puoh Veikkausliigajuávhoid pajan 2025

Suomâ Pállulito (SPL) UEFA- já liigaliiseenskomitea lii kieđâvuššâm Veikkausliiga liigalisensijd pajan 2025. Komitea lii mieđettâm liigaliiseens jyehi 12 Veikkausliigajuávkun pajan 2025 huolâlii já tärhis árvuštâllâm...

Suomâ lii vuáittám almai salibandy maailmmiäštárkištoid

Suomâ almai salibandyjuávkku vuoitij maailmmiäštárkištoid finalist Ruotâ vuástá moonnâm pasepeeivi Malmö Arenast. Speelâ puáđus lâi jotkâääigi maŋa 5−4. Taat lii viiđâd kerdi, ko Suomâ...

Astronaut André Kuipers science fiction -kirje ”Missio máhđuttem” lii almostum anarâškielân

Anarâškielâ seervist lii eidu almostum André Kuipers párnáiroomaan "Missio máhđuttem". Tot lii jotkâ tagaráid kirjijd ko 3, 2, 1, GO! já Koodi ruopsâd!, moh...

Nigel Richards vuoitij espanjakielâlijd Scrabble-kištoid, veikkâ ij määti kielâ

Skammâmáánust paijeel 150 olmožid 20 enâmist kištottâllii espanjakielâlijn Scrabble-maailmmiäštárkištoin Granada kuávlust. Vyeittee lâi Nigel Richards. Sun lii uđđâseelandlâš almai, kote áásá Malesiast. Eromâš mielâkiddiivâžžân...

ESA-astronaut André Kuipers komovuotâluvâldâllâm Sajosist 2.1.2025

Anarâškielâ servi uárnee komovuotâeehid uđđâivemáánu 2. peeivi 2025 tme 14:00–16:30 Auditorio Dollast Sajosist. Talle párnái scifi-roomaan "Missio máhđuttem" almostuvá anarâškielân, já ton čällee hollandlâš...

Sino lii ive 2024 tušes tiŋgâ

Suomen Luonto -lostâ lii oppeet valjim ive tušes tiiŋgâ. Taan ive tot lii sino. Taan valjim peht lostâ haalijd pyehtiđ uáinusân šiljoi já ruánáákuávlui...

Komovuotâornijdume NASA maŋŋeed almaidittum kirdem Mánudáá pirrâ

Ameriklâš komovuotâornijdume NASA sirdá almaidittum Artemis 2 -kirdem Mánudáá pirrâ. Rakkeet pääččim lâi vuávájum ive 2025 čohčâmáánun, mut NASA hovdâ Bill Nelson muštâl, et...

Kođđeemravvuuh uási 3 já Nissoon vaacâi raavâ

Kođđeemravvuuh uási 3 lii tääl finnimnáál neetist. Tobbeen láá ohtsis nelji ravvuu: Nore Kaulur, Nore Kappeer, Nissoon Vaacah já Anarâš Pusseer.​​​​​​​​​​​​​​​​ Nissoon vaacâi raavâ...

Namibia finnee vuosmuu tove nissoonpresident

Netumbo Nandi-Ndaitwah lii vuáittám Namibia presidentvaaljâid. Sun lii 72-ihásâš politikkár, kote vuoitij 57 prosentid jienâin, nuuvt et nubbe jienâstemkerdi ij tarbâšum. Sun tuáimá tääl...

Suomâ nisonij jyelgipállujuávkku peesâi EM-kištoid 2025

Suomâ nisonij jyelgipállujuávkku piäsá uásálistiđ EM-kištoid 2025 Sveeicist. Taat čielgâi majebaargâ eehid speelâst Suomâ já Skotland kooskâst Helsigist. Suomâ já Skotland spellii vuossâmuu speelâ Skotlandist...

Suomâ puárásumos olmooš lii jáámmám 110-ihásâžžân

Gunnel Stenbäck, kii lâi tuođânálásávt Suomâ puárásumos olmooš, jaamij lávurduv skammâmáánu 30. peeivi Diakonissalágádâs tipšopääihist Helsigist. Ääšist muštâlii suu aldaulmuuh STT-uđâstoimâttâhân. Stenbäck eelij 110-ihásâžžân. Elimis...

Olympiavyeitteeh Sifan Hassan já Letsile Tebogo nomâttum Ive almosvalastâllen

Vuáládâheennâmlâš kuhes mađhij käččee Sifan Hassan já botswanalâš sprintter Letsile Tebogo, kiäh kuohtuuh vuoittijn kole Paris olympialijn, lává nomâttum ive almosvalastâllen Monacost pasepeeivi. Hassanân keigejui...

Aanaar kieldâ kolgâččij vuáđudiđ sierâ kielâpiervâljuávhuid suomâkielâláid párnáid já párnáid, kiäi päikkikiellân lii anarâškielâ

Aanaar kieldâst kielâpiervâleh láá lamaš kuávdáš roolist anarâškielâ iäláskitmist. Kielâpiervâleh fäälih maŋgáid párnáid máhđulâšvuođâ oppâđ já kevttiđ anarâškielâ torvolii pirrâsist. Kielâ iällám já jotkuuvâšvuotâ...

Tiervâsvuotâ- já pyereestvaijeemlágádâs: HIV-njuámumân já ton tiipšon lohtâseijee tiäđuin láá ain vááijuvvuođah

Pasepeeivi, juovlâmáánu 1. peeivi, viettui Maailm AIDS-peivi, mon teeman lâi "Valjii vuoigâdvuođâi kiäinu". Taat teema tiädut olmoošvuoigâdvuođâi merhâšume HIV- já AIDS-pargoost. "Puohâin kalga leđe vuoigâdvuotâ...

Ucjuv kieldâ já Sämitigge halijdeh fastâ ruttâdem sämikielâi káidusmáttááttâsân

Ucjuv kieldâ já Sämitigge láá iävtuttâm máttááttâsminister Adlercreutzân fastâ ruttâdem sämikielâi káidusmáttááttâsân. Ulmen lii tot, et puátteevuođâst káidusmáttááttâs ličij fáállun aaibâs siämmáánáál ko táválâš...

Käähvi hadde paijaan ain – korrâsumos hadde ive 1977 maŋa

Käähvi hadde paijaan ain. New York pöörsist käähvi hadde juuvsâi alemuu tääsis masaba viđâlov ihán. Ive 1977 maŋa käähvi ij lah kuássin lamaš nuuvt...

Palhâšumeh Šuoŋâpiäjun, Outi Pieskin, Kaija Anttosâžân, Kathrine Nedrejordân já Kuovsâkkâsâi ráppájeijee -dokumentfiilmân

Sämikulttuurân láá mieđettum maŋgâ palhâšume majemui aaigij. Yle Säämi párnái tv-ohjelm Unna Juná pyevtittem Šuoŋâpiäju-muusikráiđu lâi iävtukkâssân Suomâ párnáimuusik seervi Jellonagaalast joba kyevti kategoriast: Ive...

Suomâ já Suomâ Sämitigge kiäsádâteh Barents euroarktisii rääđist

Suomâ kiäsádât Barents euroarktisii rääđist. Olgominister Elina Valtonen paahud olgoministeriö tiäđáttâsâst, ete ohtsâšpargohäämi ij innig västid taan ääigi tárboid, peic tondiet šaddeh pajaluvâi orroo...

Italia lii vuáittám Davis Cup

Ive 2024 Davis Cup niäljádâsfinaleh, semifinaleh já fiinaal spiällojii Malagast, Espanjast skammâmáánu 19.–24. peeivi. Toh láá nuuvt kočodum kočâttemspeelah, ađai jyehi juávkku spiällá tuše...

Kezisnjunkuškástâh lii suvâttum

Afrikist, Euroopist já Aasiast iälustâm kezisnjunkuškástâh (su. kaitanokkakuovi) lii suvâttum, arvâl vorâs tutkâmuš. Tutkâmuš mield lii 96 % tuođânálásâšvuotâ, et šlaajâ lii suvâttum. Almugijkoskâsii...

”Ella já Paterock” lii almostum

Anarâškielâ seervist lii eidu almostum Timo Parvela párnáiroomaan "Ella já Paterock", mii lii Ella-rááiđu niäljád kirje. Tom lii jurgâlâm Henna Tervaniemi, kii lii jurgâlâm...

Kanada algâaalmuglâš tuámmár Murray Sinclair lii jáámmám

Kanada algâaalmuglâš Anishinaabe-tuámmár Murray Sinclair lii jáámmám 73-ihásâžžân. Sun lâi algâaalmugij vuoigâdvuođâi já sovâdâttâmviggâmušâi piälušteijee. Sinclair puovtij oovdân Kanada asâttâhškovlâsysteem tuotâvuođâ já uđâsmittij eennâm...

Puohčâm anarâšâi historján, ärbivuáválii kulttuurân já tááláá tilán – Sämmilij tuotâvuotâ- já sovâdâttâmkomissio selvâttempargo

Čällee Kaisu Nikula lii anarâš nissoon, kote lii avalâš uáppee já oovdiš kuhesáigásâš mađhâšemirâtteijee Mun lijjim ilolâš keessiv 2023, ko mun finnejim iävtuttâs porgâđ selvâttempargo...

Taan ohhoost viättoo mielâtiervâsvuotâokko

Väldikodálâš mielâtiervâsvuotâokko viättoo 17.−24.11.2024, mon ääigi uárnejuvvojeh maaŋgâlágáneh mielâtiervâsvuotân lohtâseijee tábáhtumeh pirrâ Suomâ. Taan ive mielâtiervâsvuotâoho fáddán lii "mielâstittee puátteevuotâ". Ulmen lii pyehtiđ oovdân...

Stuorrâkuobbârij tubdâm algâttelleid

Kuobbârij tubdâškyettim oro maŋgii muálkkáás já polâttettee hommán. Kuobbâreh láá uáli jo maaŋgâhámásiih, já tain láá meiddei mirhâliih šlaajah. Maailmist láá kuittâg motomeh kuobârjuávhuh,...

Taažâ Stuorrâtigge áánu sämmilijn addâgâs

Taažâ Stuorrâtigge lii áánnum sämmilijn addâgâs assimilaatiopolitiikis. Majebaargâ 12.11.2024 Stuorrâtigge kieđâvušâi tuotâvuođâ- já sovâdâttâmkomissio raapoort, mast puátá oovdân, maht Taažâ lii kohtâlâm sämmilijd já...

Viljâleijee peivikirje: tälvi lii puátimin

Tälvi lii jo uuvsâ tyehin, já Oulust-uv jäävrih láá jiäŋuškuáttám. Tääl lii tot äigi ivveest, kuás puáhtá tuše navdâšiđ moonnâm keesi jieš viljâlum já...

23 viärjukenigâsvuođâlâžžâd láá lammâšum Avelist luhottesvuođâst

23 viärjukenigâsvuođâlâžžâd láá lammâšum Avelist luhottesvuođâst, ko telakyermiauto kománij räjijáágárkomppania hárjuttâllâmkuávlust. Kyevtis lává lammâšum viärráht. Suoi lává tolvum Ruávinjaargâ kuávdášpyecceiviäsun. 21 viärjukenigâsvuođâlâžžâd láá tolvum...

Fuji-väärist lii muáttám taan ive eskin skammâmáánust

Fuji-väärist Japanist lii taan täälvi muáttám vuossâmuu keerdi eskin skammâmáánust. Brittilii almosradiofinnoduv BBC mield Jaapaan áimutiettuu lágádâs Shizuoka toimâmčyegis uáinistij muottuu Fuji-vääri čohheest skammâmáánu...

Taan ive nommâ lii Šielâ

Šielâ lii väljejum ive 2024 nommân, tieđeet Helsig ollâopâttâh. Vyeittee jienâstui Nomâttâstutkâmuš peeivij (suom. Nimistöntutkimuksen päivät) ääigi skammâmáánu 8. peeivi. Ive nommâ lii tubdâstâspalhâšume...

Laapist lieggâsub oholoppâ ko kuássin ovdil skammâmáánu historjást

Moonnâm vástuppeeivi ehidispeeivi Njellimist mittedui 12,6 cekkid, mii lii uđđâ liegâsvuotâulâttâs Laapi kuávlust skammâmáánust. Jo iđedisiijâ mittedui paijeel 10 cekkid tave- já koskâ-Laapist, mii...

Ohtâvuotâtiäđuh

Čujottâs
Anarâškielâ servi ry
Saamelaiskeskus Sajos
Menesjärventie 2
99870 INARI

Š-postâ
anaraslosta@anaraskielaservi.fi

Čuávu mii