Čujottâs
Anarâškielâ servi ry
Saamelaiskeskus Sajos
Menesjärventie 2
99870 INARI
Š-postâ
anaraslosta@anaraskielaservi.fi
Kulttuur
Euroviisuh-lávlumkišto uárnejuvvoo taan ohhoost Sveeici Baselist
Ive 2025 Euroviisuh-lávlumkišto uárnejuvvoo taan ohhoost Sveeici Baselist St. Jakobshallest. Lávlumkišto selvâttuvvoo meiddei anarâš- já tavesämikielân tego kyevti ovdebáá-uv ive. Anarâškielân euroviisuid seelvât Heli...
Euroviisuh-lávlumkišto uárnejuvvoo taan ohhoost Sveeici Baselist
Ive 2025 Euroviisuh-lávlumkišto uárnejuvvoo taan ohhoost Sveeici Baselist St. Jakobshallest. Lávlumkišto selvâttuvvoo meiddei anarâš- já tavesämikielân tego kyevti ovdebáá-uv ive. Anarâškielân euroviisuid seelvât Heli...
Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh tiädutteh algâaalmugij sajattuv arktisii kuávlu aašijn
Arktisii rääđi saavâjođetteijeevuotâ sirdâšui Taažâst Taanskan vyesimáánu 12. peeivi. Tanska lasseen saavâjođetteijen láá meiddei Ruánááeennâm já Färsuolluuh. Saavâjođetteijeevuotâ pištá kyehti ive.
Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh...
Puuŋkih ađai muorâtiheh lasaneh ain
Suomâst láá taan-uv keesi ennuv puuŋkih, árvuštâl Tuurku ollâopâttuv biodiversiteettutkâmuš professor Ilari Sääksjärvi. Suu mield puuŋkij näälih láá kiävrum majemui luuvij iivij já kiävruh...
Vielgis suovâ Vatikaan Sikstus kappelist: uđđâ paavi lii väljejum
Maailm katolilâš kirkko tollij vuoiŋâmis já vuordij tiäđu uđđâ paavist, ko tuorâstâheehid 8.5. Sikstus kappel poccest paijaanškuođij vielgis suovâ ton merkkân, et uđđâ paavi...
Sämmiliih kirhoost -haavâ lopâttemimmeelpalvâlus uárnejuvvoo Tuurkust
Suomâ evaŋgellâš-luuteerlâš kirkko uárnee Sämmiliih kirhoost – Sä’mmla ceerkvest – Sápmelaččat girkus – Saamelaiset kirkossa -haavâ lopâttemimmeelpalvâlus Tuurku tuámukirhoost tuorâstuv vyesimáánu 8. peeivi tijme...
”Ličij-iv tist miili siiridiđ kiiliin?” – Uási 1/2
Na mii immâšijd taat lii, tun sáátáh smiettâđ. Maht teehin lii peessâm návt hyenes kielâ, ko mist láá nuuvt pyereh kielâtipšooh? Taan tove koččâmušâst...
Šoŋŋâdâhnubástus muttá juuvâi tulvâm Suomâst
Muttojeijee šoŋŋâdâh vaaigut eromâš korrâsávt tave kuávluin. Tot uáinoo meiddei juhâpirrâsijn: juuvah tulveh eres aaigij ko ovdil já tuulvij ennustem lii šoddâm vaigâdubbon. Návt...
Rijjâ šušmeh já čierâstâllâm áávu
Cuáŋuimáánu kuádáduvah. Piäiváš páštá. Vielgis enâdâh. Pivâstâh kolgá káálust. Lam-uv mun muštám pieijâđ piäivádâhvuoidâs? Kale mun lam – tot iilâšt čoolmijn. Forgâ mun lam...
KalPa ađai Kalevan Pallo lii Suomâ uđđâ jieŋâskiärrumiäštár
KalPa lii vuáittám jieŋâskiäru suomâmiäštárvuođâ jiäráskittee kuuđâd fiinaalspeelâ maŋa Lappeenrantast. Ive 1929 vuáđudum KalPa vuástá jieŋâ alne lâi lappeenrantalâš Saimaan pallo ađai SaiPa. KalPa...
Yle Säämist lii uđđâ hovdâ já västideijee toimâtteijee
Restonom (AMK) já journalism uáppee (YAMK) Linnea Rasmus algâttij Yle Säämi uđđâ hovdân já västideijee toimâtteijen 1.5.2025. Ovdil tom sun lâi toimâm västideijee toimâtteijee...
Koŋklaav uđđâ paavi valjiimân álgá vyesimáánu 7. peeivi
Vatikaan lii meridâm algâttiđ uđđâ paavi valjimproosees vyesimáánu 7. peeivi. Taat peivimeeri meridui vuossaargâ cuáŋuimáánu 28. peeivi sierrejum kardinaalčuákkimist Vatikaanist. Tuše kardinaaleh, kiäh iä...
Uganda illood: taankiärdásâš ebolaepidemia lii vuoittum
Uganda uáivikaavpugist Kampalast vuottui ebolaepidemia taan ive uđđivemáánust. Talle 32-ihásâš pyecceitipšoo jaamij ebolan. Sun poorgâi Kampalast leijee pyecceiviäsust. Virgeulmuuh kuorrii ulmuid, kiäh lijjii lamaš...
Sämitigge lii nomâttâm jesânijd Laapi pyereestvaijeemkuávlu sämikielâ lävdikoodán vaaljâpajan 2025–2029
Sämitigge nomâttij taan ive nube čuákkimstis, mii tollui cuáŋuimáánu 14. peeivi 2025 káidusohtâvuođâ peht, Laapi pyereestvaijeemkuávlu sämikielâ lävdikoodán vittâ jeessân já sijjân persovnlijd värijesânijd:
Iiris...
Paavi Franciscus lii hävdidum Vatikaanist
Paavi Franciscus lii hävdidum lávárduv 26.4. Rooma Santa Maria Maggiore -basilikan. Hävdidemseremonia tollui Pase Piättár avgâdâsâst Vatikaanist.
Paavi Franciscus jaamij moonnâm vuossaargâ 88-ihásâžžân čuávuváá peeivi...
Pargoidentiteet miäruštâllâm: kiisun mun liččim, já kii te tomgis meerrid?
Kiisun mun liččim totken? Tyellittälli taat koččâmuš lii pajedâm uáivis já imâštittám muu, ko lam irâttâm miäruštâllâđ jieččân pargoidentiteet. Must lii luhhoost vala äigi...
Ááimu čoođâ jotá kirdee kiäinu
Kuvâttâl taggaar tobdo, ete tun puávtáh aaibâs tuođâlávt vuáijuđ tuše ton áášán, mii eidu tábáhtuvá. Ton puudân, mii lii eidu tääl täst. Jieh smietâ...
Eurooplij mađhâšem Ovtâstum staatáid lii kiäppánâm tijmáást
Eurooplij mađhâšeijei meeri Ovtâstum staatáid lii čuuvtij kiäppánâm majemui mánuppojij ääigi ton ääigi ko Donald Trump lii toimâm nube virgepaajees Ovtâstum staatâi presidentin, muštâl...
Paavi Franciscus lii jáámmám
Paavi Franciscus lii jáámmám nube pessijâšpeeivi iiđeed Vatikaanist. Sun lâi 88-ihásâš. Majemui aigij suu tiervâsvuotâ huánánij, já sun lâi kuhes ääigi pyecceiviäsust kepiskumeštâs keežild.
Franciscus,...
Leningrad Cowboys lii maccâmin läävdi oolâ
Kuhes puudâ maŋa legendaarisâš rockjuávkku Leningrad Cowboys lii maccâmin läävdi oolâ puáttee čoovčâ. Talle juávkku vuálgá Tis is tö komepäk -konsertrááiđun pirrâ Suomâ. Konserteh...
Neeljis valdum kiddâ Keniast eksootlij kuđhâi syelifievridmist
Neeljis láá valdum kiddâ Keniast eksootlij kuđhâi syelifievridem keežild. Sij irâttii syelifievridiđ kuuđhâid olgos enâmist. Tivreh lijjii čiehhum smavvâ tuubijd, main taid puovtij siäiluttiđ...
Staatârääđi meridij juátkiđ nuorttârääji kiddâtoollâm
Staatârääđi meridij koskoho 16.4. toollâđ kiddâ puoh Suomâ nuorttârääji räjijotteemsoojijd. Tot meridij meid almugijkoskâsii suojâlem kuávdásmitmist. Taat miärádâs lii vyeimist tuáistáážân. Staatârääđi miärádâs rajij...
Kirjeárvuštâllâm: Koodi ruopsâd!
Koodi ruopsâd! lii vuáládâheennâmlii astronaut André Kuipers párnáikirje, mii muštâl párnái fiäránist komovuođâst. Algâalgâlâš hollandkielâlâš kirje (Code Rood!) almostui ive 2022. Anarâškielân kirje lii...
Hagia Sofia renovistoo Istanbulist
1500 ihheed puáris moskeija Hagia Sofia Istanbulist renovistoo. Renovistmân lii korrâ tárbu, tastko Tuurkist tábáhtuveh eennâmtuárgástusah, moh vahâgitteh moskeija. Hagia Sofia annoo ohtân maailm...
Oulu šaddoviistijn kávnojeh šadoh pirrâ maailm – uási 1
Oulu ollâopâttuv šaddotieđâlii muorâkäärdi šaddoviistijn šadoh ruonijdeh já liäđuh, veikkâ olgon mihheen šaddoid ij vala šoodâgin taan ääigi ivveest. Šaddovisteh láá kyehti: Romeo, kost...
Euroop vuossâmuš algâaalmugij mađhâšemkonferens Anarist
WINTA (Maailm algâaalmugijmađhâšemlitto, vuáđudum ive 2012) lii maailmvijđosâš viärmádâh, mii tuárju já oovded algâaalmugij mahđulâšvuođâid hiettâđ maađhâšmist. WINTA meiddei viggá čuávdiđ čuolmâid, moh láá...
Tahojiermi: uhke vâi máhđulâšvuotâ?
Maaŋgah ulmuuh paleh tahojiermist. Sij jurdeh, et tahojiermi tuálvu ulmuin pargoid. Taat lii meiddei tuotâ. Tahojiermi puáhtá porgâđ ulmuu pargoid ovdâmerkkân fabrikijn já toimâttuvâin....
Suomâst pyeremus ijjâloddekiđđâ masa love ihán
Tiira-loddetiätupalvâlusân čallum tiäđui mield taan kiiđâ lii kullum ijjâlode kiihâmlávlum maaŋgâ saajeest Suomâst. Majemustáá ijjâlodeh lijjii eenâb ko tääl ive 2017.
Eromâš ennuv ijjâlodeh láá...
Divvun lii vuáittám UiT ive 2024 innovaatiopalhâšume
Tutkâm- já ovdedemjuávkku Divvun lii vuáittám ive 2024 innovaatiopalhâšume, mon juovij Taažâ arktisâš ollâopâttâh ađai UiT cuáŋuimáánu 3. peeivi Romssaast. Divvun lii ovdedâm jienâdemohjelm...
Kirjeárvuštâllâm: Ella já Paterock
Ella já Paterock lii Timo Parvela čäällim párnáikirje, já tot kulá Ella- párnáikirjerááiđun. Suomâkielân Ella já Paterock almostui ive 2004. Ella-kirjeráiđu tiävdá taan ive...
Lávloo Bruce Springsteen almostit čiččâm uđđâ albumid
Ameriklâš lávlooBruce Springsteen almostit kesimáánust čiččâm uđđâ albumid. Taam Springsteen jieš tieđettij Instagramist. Tracks II – The Lost Albums almostuvá suullân kesimáánu 27. peeivi....
Euroviisuh-lávlumkišto uárnejuvvoo taan ohhoost Sveeici Baselist
Ive 2025 Euroviisuh-lávlumkišto uárnejuvvoo taan ohhoost Sveeici Baselist St. Jakobshallest. Lávlumkišto selvâttuvvoo meiddei anarâš- já tavesämikielân tego kyevti ovdebáá-uv ive. Anarâškielân euroviisuid seelvât Heli...
Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh tiädutteh algâaalmugij sajattuv arktisii kuávlu aašijn
Arktisii rääđi saavâjođetteijeevuotâ sirdâšui Taažâst Taanskan vyesimáánu 12. peeivi. Tanska lasseen saavâjođetteijen láá meiddei Ruánááeennâm já Färsuolluuh. Saavâjođetteijeevuotâ pištá kyehti ive.
Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh...
Puuŋkih ađai muorâtiheh lasaneh ain
Suomâst láá taan-uv keesi ennuv puuŋkih, árvuštâl Tuurku ollâopâttuv biodiversiteettutkâmuš professor Ilari Sääksjärvi. Suu mield puuŋkij näälih láá kiävrum majemui luuvij iivij já kiävruh...
Vielgis suovâ Vatikaan Sikstus kappelist: uđđâ paavi lii väljejum
Maailm katolilâš kirkko tollij vuoiŋâmis já vuordij tiäđu uđđâ paavist, ko tuorâstâheehid 8.5. Sikstus kappel poccest paijaanškuođij vielgis suovâ ton merkkân, et uđđâ paavi...
Sämmiliih kirhoost -haavâ lopâttemimmeelpalvâlus uárnejuvvoo Tuurkust
Suomâ evaŋgellâš-luuteerlâš kirkko uárnee Sämmiliih kirhoost – Sä’mmla ceerkvest – Sápmelaččat girkus – Saamelaiset kirkossa -haavâ lopâttemimmeelpalvâlus Tuurku tuámukirhoost tuorâstuv vyesimáánu 8. peeivi tijme...
”Ličij-iv tist miili siiridiđ kiiliin?” – Uási 1/2
Na mii immâšijd taat lii, tun sáátáh smiettâđ. Maht teehin lii peessâm návt hyenes kielâ, ko mist láá nuuvt pyereh kielâtipšooh? Taan tove koččâmušâst...
Šoŋŋâdâhnubástus muttá juuvâi tulvâm Suomâst
Muttojeijee šoŋŋâdâh vaaigut eromâš korrâsávt tave kuávluin. Tot uáinoo meiddei juhâpirrâsijn: juuvah tulveh eres aaigij ko ovdil já tuulvij ennustem lii šoddâm vaigâdubbon. Návt...
Rijjâ šušmeh já čierâstâllâm áávu
Cuáŋuimáánu kuádáduvah. Piäiváš páštá. Vielgis enâdâh. Pivâstâh kolgá káálust. Lam-uv mun muštám pieijâđ piäivádâhvuoidâs? Kale mun lam – tot iilâšt čoolmijn. Forgâ mun lam...
KalPa ađai Kalevan Pallo lii Suomâ uđđâ jieŋâskiärrumiäštár
KalPa lii vuáittám jieŋâskiäru suomâmiäštárvuođâ jiäráskittee kuuđâd fiinaalspeelâ maŋa Lappeenrantast. Ive 1929 vuáđudum KalPa vuástá jieŋâ alne lâi lappeenrantalâš Saimaan pallo ađai SaiPa. KalPa...
Yle Säämist lii uđđâ hovdâ já västideijee toimâtteijee
Restonom (AMK) já journalism uáppee (YAMK) Linnea Rasmus algâttij Yle Säämi uđđâ hovdân já västideijee toimâtteijen 1.5.2025. Ovdil tom sun lâi toimâm västideijee toimâtteijee...
Koŋklaav uđđâ paavi valjiimân álgá vyesimáánu 7. peeivi
Vatikaan lii meridâm algâttiđ uđđâ paavi valjimproosees vyesimáánu 7. peeivi. Taat peivimeeri meridui vuossaargâ cuáŋuimáánu 28. peeivi sierrejum kardinaalčuákkimist Vatikaanist. Tuše kardinaaleh, kiäh iä...
Uganda illood: taankiärdásâš ebolaepidemia lii vuoittum
Uganda uáivikaavpugist Kampalast vuottui ebolaepidemia taan ive uđđivemáánust. Talle 32-ihásâš pyecceitipšoo jaamij ebolan. Sun poorgâi Kampalast leijee pyecceiviäsust. Virgeulmuuh kuorrii ulmuid, kiäh lijjii lamaš...
Sämitigge lii nomâttâm jesânijd Laapi pyereestvaijeemkuávlu sämikielâ lävdikoodán vaaljâpajan 2025–2029
Sämitigge nomâttij taan ive nube čuákkimstis, mii tollui cuáŋuimáánu 14. peeivi 2025 káidusohtâvuođâ peht, Laapi pyereestvaijeemkuávlu sämikielâ lävdikoodán vittâ jeessân já sijjân persovnlijd värijesânijd:
Iiris...
Paavi Franciscus lii hävdidum Vatikaanist
Paavi Franciscus lii hävdidum lávárduv 26.4. Rooma Santa Maria Maggiore -basilikan. Hävdidemseremonia tollui Pase Piättár avgâdâsâst Vatikaanist.
Paavi Franciscus jaamij moonnâm vuossaargâ 88-ihásâžžân čuávuváá peeivi...
Pargoidentiteet miäruštâllâm: kiisun mun liččim, já kii te tomgis meerrid?
Kiisun mun liččim totken? Tyellittälli taat koččâmuš lii pajedâm uáivis já imâštittám muu, ko lam irâttâm miäruštâllâđ jieččân pargoidentiteet. Must lii luhhoost vala äigi...
Ááimu čoođâ jotá kirdee kiäinu
Kuvâttâl taggaar tobdo, ete tun puávtáh aaibâs tuođâlávt vuáijuđ tuše ton áášán, mii eidu tábáhtuvá. Ton puudân, mii lii eidu tääl täst. Jieh smietâ...
Eurooplij mađhâšem Ovtâstum staatáid lii kiäppánâm tijmáást
Eurooplij mađhâšeijei meeri Ovtâstum staatáid lii čuuvtij kiäppánâm majemui mánuppojij ääigi ton ääigi ko Donald Trump lii toimâm nube virgepaajees Ovtâstum staatâi presidentin, muštâl...
Paavi Franciscus lii jáámmám
Paavi Franciscus lii jáámmám nube pessijâšpeeivi iiđeed Vatikaanist. Sun lâi 88-ihásâš. Majemui aigij suu tiervâsvuotâ huánánij, já sun lâi kuhes ääigi pyecceiviäsust kepiskumeštâs keežild.
Franciscus,...
Leningrad Cowboys lii maccâmin läävdi oolâ
Kuhes puudâ maŋa legendaarisâš rockjuávkku Leningrad Cowboys lii maccâmin läävdi oolâ puáttee čoovčâ. Talle juávkku vuálgá Tis is tö komepäk -konsertrááiđun pirrâ Suomâ. Konserteh...
Neeljis valdum kiddâ Keniast eksootlij kuđhâi syelifievridmist
Neeljis láá valdum kiddâ Keniast eksootlij kuđhâi syelifievridem keežild. Sij irâttii syelifievridiđ kuuđhâid olgos enâmist. Tivreh lijjii čiehhum smavvâ tuubijd, main taid puovtij siäiluttiđ...
Staatârääđi meridij juátkiđ nuorttârääji kiddâtoollâm
Staatârääđi meridij koskoho 16.4. toollâđ kiddâ puoh Suomâ nuorttârääji räjijotteemsoojijd. Tot meridij meid almugijkoskâsii suojâlem kuávdásmitmist. Taat miärádâs lii vyeimist tuáistáážân. Staatârääđi miärádâs rajij...
Kirjeárvuštâllâm: Koodi ruopsâd!
Koodi ruopsâd! lii vuáládâheennâmlii astronaut André Kuipers párnáikirje, mii muštâl párnái fiäránist komovuođâst. Algâalgâlâš hollandkielâlâš kirje (Code Rood!) almostui ive 2022. Anarâškielân kirje lii...
Hagia Sofia renovistoo Istanbulist
1500 ihheed puáris moskeija Hagia Sofia Istanbulist renovistoo. Renovistmân lii korrâ tárbu, tastko Tuurkist tábáhtuveh eennâmtuárgástusah, moh vahâgitteh moskeija. Hagia Sofia annoo ohtân maailm...
Oulu šaddoviistijn kávnojeh šadoh pirrâ maailm – uási 1
Oulu ollâopâttuv šaddotieđâlii muorâkäärdi šaddoviistijn šadoh ruonijdeh já liäđuh, veikkâ olgon mihheen šaddoid ij vala šoodâgin taan ääigi ivveest. Šaddovisteh láá kyehti: Romeo, kost...
Euroop vuossâmuš algâaalmugij mađhâšemkonferens Anarist
WINTA (Maailm algâaalmugijmađhâšemlitto, vuáđudum ive 2012) lii maailmvijđosâš viärmádâh, mii tuárju já oovded algâaalmugij mahđulâšvuođâid hiettâđ maađhâšmist. WINTA meiddei viggá čuávdiđ čuolmâid, moh láá...
Tahojiermi: uhke vâi máhđulâšvuotâ?
Maaŋgah ulmuuh paleh tahojiermist. Sij jurdeh, et tahojiermi tuálvu ulmuin pargoid. Taat lii meiddei tuotâ. Tahojiermi puáhtá porgâđ ulmuu pargoid ovdâmerkkân fabrikijn já toimâttuvâin....
Suomâst pyeremus ijjâloddekiđđâ masa love ihán
Tiira-loddetiätupalvâlusân čallum tiäđui mield taan kiiđâ lii kullum ijjâlode kiihâmlávlum maaŋgâ saajeest Suomâst. Majemustáá ijjâlodeh lijjii eenâb ko tääl ive 2017.
Eromâš ennuv ijjâlodeh láá...
Divvun lii vuáittám UiT ive 2024 innovaatiopalhâšume
Tutkâm- já ovdedemjuávkku Divvun lii vuáittám ive 2024 innovaatiopalhâšume, mon juovij Taažâ arktisâš ollâopâttâh ađai UiT cuáŋuimáánu 3. peeivi Romssaast. Divvun lii ovdedâm jienâdemohjelm...
Kirjeárvuštâllâm: Ella já Paterock
Ella já Paterock lii Timo Parvela čäällim párnáikirje, já tot kulá Ella- párnáikirjerááiđun. Suomâkielân Ella já Paterock almostui ive 2004. Ella-kirjeráiđu tiävdá taan ive...
Lávloo Bruce Springsteen almostit čiččâm uđđâ albumid
Ameriklâš lávlooBruce Springsteen almostit kesimáánust čiččâm uđđâ albumid. Taam Springsteen jieš tieđettij Instagramist. Tracks II – The Lost Albums almostuvá suullân kesimáánu 27. peeivi....
Anarâškielâ servi ocá mediapargee (100 %)
Anarâškielâ servi ocá mediapargee (100 %). Pargo álgá porgemáánu 1. peeivi 2025 já pištá oovtâ ive. Pargo juátkoo máhđulávt porgemáánu loopâ räi 2028. Keččâlâddâmäigi...
Emma Dilemma já Stinas jojk Tave-enâmij rääđi párnái- já nuorâikirjálâšvuotâpalhâšume iävtukkâssân
Tiänulâš Hanne-Sofie Suongir oovtâst Nina Marie Andersenáin lii Tave-enâmij rääđi párnái- já nuorâikirjálâšvuotâpalhâšume iävtukkâssân Emma Dilemma -nuorâikirjijn. Meid Matts Jonsson Stinas jojk -ráiđukoveroomaan lii...
Kieldâ- já kuávluvaaljâi munejienâstem lii álgám
Taan kiiđâ uárnejuvvojeh kyevtih vaaljah siämmáá ääigi: kieldâ- já kuávluvaaljah. Kuohtuin vaaljâin puáhtá jienâstiđ siämmáin jienâstemsoojijn. Täst ovdâskulij kieldâ- já kuávluvaaljah uárnejuvvojeh ain oovtâst...
Mun puávtám kulâttiđ eenâb, tastko mun uđđâsistanam – lii-uv taat tuotâ?
Uđđâsistano lii taan peeivi sääni. Masa puoh tävireh láá rahtum uđđâsistanoamnâsist tego lastikist já pápárist. Taathân lii tiäđust-uv pyeri äšši. Mun-uv uđđâsistanam nuuvt ennuv...
Suáđigil ruukihaavâst lii-uv eenâb malmâ ko tolebáá jurdui – Laapi mineraaleh kiäsutteh meid suátiráhtulâšvuođâ
Suáđigilist leijee Sakatti maŋgâmeetaalalmonem lii Anglo American -irâttâs mieldi stuárráb ko tolebáá jurdui. Geologlijn tutkâmušâin lii čielgâm, et almonem sáttá leđe ohtsis suulân 157...
Meksiko kiäldá njálgáid já sálttáás njälmipittáid škoovlâst
Meksiko kiäldá njálgáid já sálttáás njälmipittáid škoovlâst. Tánávt lii juurdân huolâttiđ tast, et párnááh pisoh tiervân já sii tiäddu ij Pajaniččii sukkârheerskui já sálttáás...
Täsnitietteeh láá kavnâm 128 uđđâ máánnud, moh joreh Saturnus pirrâ
Täsnitietteeh láá kavnâm 128 uđđâ máánnud, moh joreh jietânâsplaaneet Saturnus pirrâ. Aalmugijkoskâsâš täsnitieđâlâš litto (IAU) lii virgálávt nanodâm kávnus. Saturnus juurrâmroođijn láá tääl ohtsis...
Kost sämikielân kolgâččij čäälliđ?
Kolgâp-uvsun mij-uv? Tágárij sanijgijn mun ain smietâm, ko luuvâm maorikielân kyeskee algâaalmugčalluid. Toh älgih jyehi tove maorikielân čallum pittáin. Esken maorikielân čallum pitá maŋa...
Sämmilâš tuáijár Mihku Biehtár ađai Petteri Laiti lii jáámmám
Aanaarlâš sämituáijár já silbârävdee Mihku Biehtár ađai Petteri Laiti lii jáámmám 75-ihásâžžân. Sun jaamij vuossaargâ njuhčâmáánu 24. peeivi Aanaar siijdâst jotolâhluhottesvuođâst.
Laiti lâi tuáijár já...
Tšeekist virgeomâhááh vuávájii puáđu čiččâm ihheed – maijuuh huksejii tom kyevti peeivist
Tšeeki maadâviestâruásist leijee Brdy luándusuojâlemkuávlun lâi vuávájum puáđu huksim jo ive 2018 rääjist, vâi njeeši tile puáráničij. Tovle kuávlu cuáhudui Tšeeki piäluštâsvuoimij kiävtun. Loopâst...
Čurmâdâtteelegenda George Foreman lii jáámmám
Ovtâstumstaatâlâš čurmâdâtteelegenda já oovdiš lusis tiädduluoka miäštár George Foreman lii jáámmám 76-ihásâžžân. Sun jaamij njuhčâmáánu 21. peeivi.
Foreman vuoitij kole ive 1968 kesiolympialijn Meksikost. Lusis...
Sämmilij Julla Májja -kirjerájuauto toimâ nohá Vilhelminast
Sämmilij Julla Májja -kirjerájuautotoimâ nohá Ruotâ Vilhelminast. Vilhelmina kieldâ lii kiäsádâttâm kirjerájuautohaavâst kieldâ hiäjus ekonomâlii tile keežild. Sämmilâš kirjerájuauto lii V8-kirjeráájui já Västerbotten siseennâm...
Eennâm peivi tiävdá jo 55 ihheed
Cuáŋuimáánu 22. peivi viättoo aalmugijkoskâsâš Eennâm peivi adai nube noomâs mield Maailm peivi jo 55. keerdi, já njuhčâmáánu 21. peeivi viettui Maailm jieŋâduvah -peivi...
Ibsen-palhâšume Juho-Siren
Moonnâm tuorâstuv Ibsen-táálust uárnejum tilálâšvuođâst Skien kieldâ mieđettij Juho-Siren ađai Siri Broch Johansenân taan ive Ibsen-palhâšume čaitâlmist Per Hansen. Čaaitâlm vuosâeehid lâi Riijkâläävdist, Oslost...
Astronautkyevtis Sunita Williams já Barry Wilmore lává maccâm Enâmân
NASA-astronautkyevtis Sunita Williams (59) já Barry Wilmore (62) lává maccâm Enâmân koskoho 19.3. suullân oovtâ ääigi iđedisiijâ Suomâ ääigi. Suoi vuolgijn komovuotâsajattâhân algâalgâlávt tuše...
Peeli maailm čiđđâdioksidluáštádâsâin puátih tuše 36 irâttâsâst
Peeli Eennâmpáálu čiđđâdioksidluáštádâsâin puátih tuše 36 fossiilijd puáldámušâid pyevtitteijee irâttâsâst. Näävt muštâl vorâs tutkâmuš. InfluenceMap-organisaatio rähtim Carbon Majors -raapoort mield taah 36 irâttâssâd pyevtitteh...
Kepidum ijjâjunávuáruh váldojeh anon Sri Lankast elefantluhottesvuođâi keežild
Sri Lanka heivit ijjâjunáidis äigitaavluid vildâelefantij suojâlem keežild. Sri Lanka ryevdikiäinulágádâs tuáivu, et uđđâ äigitavlu iästáččij junáluhottesvuođâid elefantijgijn. Kuovâmáánu loopâst stuorrâ elefantčuurâ paasij luándureservaatist...
Anarâškielâ Wikipedia-pargopáájá kiäsuttij čälleid Helsigist
Anarâškielâ Wikipedia-pargopáájá čokkânij lávvárduv já pasepeeivi 15.–16.3. Helsigist. Pargopáájá uárnejui puáris Maria-pyecceiviäsust Lapinlahdenkatust. Táálun láá čokkânâm ávus seervih siämmáá sajan.
Juurdân lâi pargopáájá ääigi čäälliđ...
Skype jaska toimâmist vyesimáánu aalgâst
Microsoft almottij kuovâmáánu majemuu peeivi, ete tot looppât Skype-palvâlusâs. Skype jaska toimâmist vyesimáánu 5. peeivi.
Ruotâlâš Niklas Zennström já tanskalâš Janus Friis vuáđudáin Skype Eestienâmist...
Helga Westist almostum uđđâ kirje: Puhu nukke
Mun čuávum vástuppeeivi 14.3. Helsig kuávdáást Oodi-kirjeráájust sämmilii kirječällee Helga West kirje Puhu nukke almostittemtilálâšvuođâ. Kirje kuástideijee lii Otava. Helga West ustev lävditivtâsteijee Emma...
Turisteh halijdeh tievâslii kove Instagramân kárbást já pilledeh siämmást Säämi luándu
Turisteh väzzih rááiđust Kilbišjäävri Čáhkáljäävri riidon vâi finniiččii pyere kove Instagramân. Uássin njaskâm käärbis viälláá riddoost, já Saanatuodâr liäbbáá Čáhkáljäävri paajaabeln. Čáhkáljäävri riddoost puáris...
Maid porgâđ Suomâ puáris tahosinokieddijd? Ohtâgin jiärmálâš čuávdus ij vala kavnum
Lii arvâlum, ete jyelgipállukiedih já eres tahosinokiedih láá nubben stuárráámus mikrolastikkäldee Suomâst. Ton lasseen toh siskeldeh ulmuid já luándun háitulijd kemikaalijd. Stuorrâ čuolmâ lii...
Totkeeh láá ráhtám ullomammutlágán ”ullosäpligijd”
Totkeeh, kiäh viggeh macâttiđ mottoom peeivi ullomammut taan maailmân, láá rievdâdâm säpligij geenijd nuuvt, ete tain láá siämmáálágáneh jiešvuođah ko ullomammutijn, ovdâmerkkân assaas turkkâ.
Ovtâstum...
Anarâškielâ servi ocá jeessânvästideijee
Puáđáččih-uv tun iššeen Anarâškielâ siärván? Servi ocá jeessânvästideijee já smavvâ pargoi pargee. Eres pargoid kuleh smavvâ orniistâlmeh seervi táálust, kirjij vyebdim já postâdem, lostâi...
Kiemâjävri ij ornii aalmugjienâstem pumppâvyeimilágádâsâin
Kiemâjäävri kaavpugstivrâ lii meridâm jienâigijn 18–8 (1 kuárus), et tot ij meerrid aalmugjienâstem pumppâvyeimilágádâsâin. Ton saajeest aalmugjesânij uáivileh selgâttuvvojeh koijâdâlmáin kesimáánust. Kaavpughaldâttâs meerrid ton...
Faarao Thutmosis II hävdi lii kavnum Egyptist – muumio jieš kavnui jo ive 1881
Egyptliih antiikvirgeomâhááh almottii kuovâmáánu koskâmuddoost, ete egyptlij já britannialij arkeologij juávkku lii kavnâm faarao Thutmosis II tovláá häävdi. Virgeomâhái mield ovdebáš návt merhâšittee káávnus...
Stuorrâ kiđđâtulveh máhđuliih Laapist
Laapist sättih šoddâđ stuorrâ tulveh taan kiiđâ. Suomâ pirâskuávdáá mield muotâ lii jo tääl eenâb ko koskâmiärálávt, já loppâtäälvi ääigi sáttá myettiđ vala lase....
Pariisi ryevdikiäinujotolâh orostittui Gare du Nord -sajattuvvâst puáris poomi keežild
Pariisi ryevdikiäinusajattâh Gare du Nord, Ranska junájotoluv vááimus, pieijui kiddâ ubâ vástuppiäiván (7.3.), já ton keežild junájotolâh Pariisin já Pariisi pirrâsijn orostittui ollásávt. Meiddei...
Totkee Joshua Wilbur muštâl: pittáámsämikielâst láá uccáá resurseh
Sahhiittâlâm Tallinna NoDaLiDa-kielâteknologiakonferensist (2.–5.3.2025) Tarto ollâopâttuv totkee Joshua Wilbur, kote totká pittáámsämikielâ. Sun lii eidu toollâm Keynote-sahâvuárus pittáámsämikielâ digitistmist já muštâlâm, maht taat pargo...
Anarâš aavis tiävdá kyehti ive 6.3.2025
Anarâš aavis tiävdá onne kyehti ive. Taat čaalâ lii aavis 717. artikkâl. Ennuv lukko aavisân!
Taan ive mii stuorrâ ovdâsvástádâssân lii almostittiđ vittâ čalluu ohhoost....
USA aalgât pollum kävppisuáđi – Kanada já Kiina västideh siämmáin viärjoin
Ovtâstum staatâi pyehtimtuulih Meksikost, Kanadast já Kiiinast puáttee kálvoid láá puáttám vuáimán majebaargâ, njuhčâmáánu 4. peeivi. Meksiko já Kanada vuástásiih máávsuh maŋeduvvojii vistig, tastko...
Lappum já vájáldum jienah já kielah: uási olmooškoddeest já mii jieččân historjást
Tiervuođah UNESCOst Pariisist. Lam čokkám kulmâ peeivi (24.–26.2.) LT4All-konferensist, mii lâi kielâteknologij ohtsâš maailmkonferens. Uásálisteeh pottii 86 enâmist.
Ohtân teeman konferensist lâi kielâi eellimvyeimi lasettem...
Kielâteknologia puohháid: LT4ALL-konferens Pariisist
Historjá nubbe LT4ALL-konferens (Language Technologies for All) uárnejui kuovâmáánu 24.–26. peeivi 2025 UNESCOst Pariisist. Anarâš aavis lâi fáárust taan konferensist, mon teeman lâi humanism...
Anarâškielâ servi ocá kesitoimâtteijee Anarâš aavisân
Anarâškielâ servi almoot uuccâmnáál oovtâ kesitoimâtteijee saje kesi-syeinimáánun. Pargon lii uđđâsij já eres čallui čäällim Anarâš aavisân. Uđđâseh kieđâvušeh puohlágánijd teemaid. Aavis uđđâseh juáhhojeh...
Anarâškielâ siärvádâh lii uážžum jieijâs Wikimedia-kevtteejuávhu ive kukkosii iskosááigán
Anarâškielâ siärvádâh lii uážžum tehálii tubdâstus, ko Wikimedia-siäđus lii tuhhiittâm anarâškielâlij wikipedistei kevtteejuávhu ive kukkosii iskosááigán. Anarâškielâ lii vuossâmuš sämikielâ, mii lii uážžum jieijâs...
Kyehti Wikipedia-páájá puátimin: Helsigist 15.–16.3. já Anarist 22.–23.3.
Anarâškielâ servi uárnee kyehti Wikipedia-páájá njuhčâmáánust. Vuossâmuš páájá uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Wikimedia Suomáin njuhčâmáánu 15.–16. peeivi tijme 10–16 Helsigist. Nubbe páájá vist uárnejuvvoo ohtsâšpargoost Oulu...
Maht eelliđ pirâstobdoiguin?
Mottoom algâkeesi iiđeed mun viällájim navertteemmin seeŋgâst. Olgon kullui moottorsááhá piškeris jienâ. Mottoom äigi tassaaš mecciroobdâ muoráid lijjii ittáám fastes čuovjis meerhah. Mun jiem...
Taištâlem Heiltsuk-aalmug híɫzaqvkielâ peeleest
Maŋgâčyet ihheed tassaaš híɫzaqvkielâ kullui kieŋâlis vuonâi, kiäđgáás suollui, pieggiis ridoi já muorriis meecij kuávluin. Mut talle, paijeel čyeđe ive ääigi, enâmeh jaskodii tááláá...
Anarâškielâ seervi ihečuákkim tuálloo koskoho 19.3.2025 tme 17:00
Anarâškielâ seervi ihečuákkim tuálloo njuhčâmáánu 19. peeivi 2025 tme 17:00 Soljust Sajosist Anarist. Čuákkimist servi addel čuákánkiäsu stiivrâ miärádâsâin já seervi tábáhtusâin ive 2024....
Čuolmah Kanada algâaalmugij mađhâšemsyergist
Kanadast tuáimá kenski maailm stuárráámus algâaalmugij mađhâšemorganisaatio, Indigenous Tourism Association of Canada, ITAC. Seervist láá paijeel 1 000 jesânid. Toh láá iänááš mađhâšemirâttâsah, moi...
Kymrikielâ muusikpeivi viettui taan ive jo 10. keerdi
Kymrikielâ muusikpeivi (kymrikielân Dydd Miwsig Cymru) viettui lovváád keerdi kuovâmáánu 7. peeivi. Kymrikielâ lii kelttilâš kielâ, mii sárnoo Walesist. Kymrikielâ muusikpeeivi ääigi uárnejuvvojeh maaŋgah...
Mikrolastik meeri ulmuu vuoiŋâšijn lii lasanâm korrâ liävttoin
Ulmuu roppâ lii vijđáht nyeskidum mikrolastik tiet. Ovdebáin tutkâmušâin mikrolastik lii kavnum ulmuu voorâst, siemânkolgosist, njammâmielhist, vuosâmadduin já ođđâmist. Tääl ovtâstumstaatâliih totkeeh láá tutkâm...
Ozzy Osbourne já Black Sabbath majemuu konsert puoh liipuh vuábdojii 16 minuttist
Heavy metal oovdâstjottee Ozzy Osbourne já algâalgâlâš Black Sabbath -juávkku čuojâtteh majemuu konsertis juávhu päikkikaavpugist Birminghamist Eŋlandist syeinimáánu 5. peeivi 2025. Puoh liipuh konsertân...
Matti Hannus kuudij Suomâ uđđâ ulâttâsvuáskun: 2,884 kg
Ko oululâš Matti Hannus kuovâi viermijdis uđđâivemáánu 5. peeivi Iist, te sun vistig juurdij, ete sun lâi koddám táválii kyevti kiilu lahna. Forgâ sun...
Ive 2025 luándupyevtittâsah láá pihlejâš, saavzâčááná já käskee
Arktiset Aromit ry já Marttalitto láá oppeet valjim ive luándupyevtittâsâid muorjij, kuobbârij já oortâi juávhust. Ive 2025 luándupyevtittâsah láá pihlejâš, saavzâčááná já käskee. Valjim...
Squid Game nubbe paje lii rikkom keččeeulâttâs – Maadâ-Koreast lii šoddâm stuorrâ kulttuurstaatâ
Netflix lii almottâm, et Squid Game nubbe paje rikoi vuosmuu oho keččeeulâttâs. Tast lijjii 68 miljovn keččâmkerdid. Puáris ulâttâs lâi 50,1 miljovn keččâmkerdid. Maht...
Uđđâ tutkâmuš čielgee, kiäh huksejii Euroop vuossâmuid kaavpugijd
Pegâlmâs Nature-tieđâlostâ almostitij taan ive aalgâst artikkâl tast, kiäh huksejii Euroop vuossâmuid kaavpugijd.
Suulân 6 000 ihheed tassaaš Čapismeerâ taavaabeln eelij olmoošsiärvádâh, mii kočoduvvoo Cucuteni–Trypillia-kulttuurin....
