Uusâ

Almugijkoskâsiih uđđâseh

Almugijkoskâsiih uđđâseh

Moldovast EU-miäldásâš piäládâh lii vuáittám parlament­vaaljâid

Moldova haldâšeijee Toimâm já solidaarlâšvuotâ ‑piäládâh vuoitij eennâm parlamentvaaljâid vuossaargâ čohčâmáánu 29. peeivi. EU-miäldásii piäláduv stuárráámussân vuástálisten lâi Eejieennâmlâš litto ‑piäládâh, mii lii Ruošâ-miäldásâš....
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Maailm alemus šalde lii lekkum Kiinast

Kiinast lii valdum anon maailm alemus šalde. Uđđâ šalde lii Huajiang Grand Canyon Bridge, mii hiäŋgáá juhâleevist 625 meetter aloduvvâst. Taat lii suullân kuohtii...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Jo vittâ eennâm äštih pääcciđ meddâl ive 2026 euroviisuin, jis Israel uásálist

Jo vittâ eennâm – Slovenia, Espanja, Island, Irland já Vuáládâhenâmeh – láá almottâm, et toh iä ááigu uásálistiđ euroviisuid, jis Israel uásálist toid. Suijân...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Maailm vuosmuš klamydia­puáhuttâs koalaid lii tuhhiittum Australiast

Australiast lii tuhhiittum maailm vuosmuš puáhuttâs, mii syeijee koalaid klamydianjuámumist. Taat tavdâ lii stuorrâ uhke šlaajâ cevzimân, já tot toovât joba pele koalajämimijn. Nubben...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Pariisist eeti: kaavpug lii avkkâmin lasaneijee tuuriist­meerijd

Pariisi mađhâšeijeemereh láá olláám ulâttâslovvoid taan ive, mut massaturistmist lii siämmást šoddâm kaavpugân nuáđi. Moonnâm ive aldeláhháá 49 miljovn turistid kolliistâllii metropolkuávlust, já taan ive...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

”Laavaturisteh” kalgeh toollâđ torvokooskâ Etnast

Etna, Sisilia pegâlmâs tullâvääri, lii lamaš liävuttem jo porgemáánu aalgâ rääjist. Máánu pelimuddoost ton maadâvieltist kulgâškuođij laavavirde masa 3 000 meetter aloduvvâst. Moonnâm tuorâstuv laava...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Kiärun 113-ihásâš kirkko lii varriimin – uđđâ sajan lii 5 km

Kiärun kirkko lii varriimin uđđâ sajan. Mätki aalgij jieht vuossargiiđeed, já tot nohá onne koskokkoeehid. Kirho sirdem lii uási stuárráb projektist, mast ubâ Kiärun...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Kiina čuolmâ: ulmuuh iä innig haalijd naaijâđ

Kiinast ulmuuh iä innig naajâ siämmáá ennuv ko ovdil. Ive 2013 Kiinast šoddii val 13,5 miljovn uđđâ näimilittod, mut ive 2023 taat loho lâi tuš 7,68...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Tullâpuáluh Maadâ-Euroop já Tuurki kiksen

Majemui aigij tullâpuáluh láá lamaš stuorrâ kikse Maadâ-Euroop já Tuurki luándu- já meccikuávluin. Puálukodeh láá časkâdâm pyelimijd, já časkâdmeh láá-uv iänááš luhostum. Espanjast já Portugalist...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Ruošâst lii tábáhtum 8,8 magnitud eennâmtuárgástâs

Ruošâst Kamtšatka njargâeennâm aldasijn tábáhtui stuorrâ eennâmtuárgástâs syeinimáánu 30. peeivi suulân peeli kulmâ Suomâ ääigi. Ovtâstum staatâi geologia tutkâmkuávdáá (USGS) mield eennâmtuárgástâs tábáhtui 19,3...

Moldovast EU-miäldásâš piäládâh lii vuáittám parlament­vaaljâid

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Moldova haldâšeijee Toimâm já solidaarlâšvuotâ ‑piäládâh vuoitij eennâm parlamentvaaljâid vuossaargâ čohčâmáánu 29. peeivi. EU-miäldásii piäláduv stuárráámussân vuástálisten lâi Eejieennâmlâš litto ‑piäládâh, mii lii Ruošâ-miäldásâš....

Maailm alemus šalde lii lekkum Kiinast

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Kiinast lii valdum anon maailm alemus šalde. Uđđâ šalde lii Huajiang Grand Canyon Bridge, mii hiäŋgáá juhâleevist 625 meetter aloduvvâst. Taat lii suullân kuohtii...

Jo vittâ eennâm äštih pääcciđ meddâl ive 2026 euroviisuin, jis Israel uásálist

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Jo vittâ eennâm – Slovenia, Espanja, Island, Irland já Vuáládâhenâmeh – láá almottâm, et toh iä ááigu uásálistiđ euroviisuid, jis Israel uásálist toid. Suijân...

Maailm vuosmuš klamydia­puáhuttâs koalaid lii tuhhiittum Australiast

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Australiast lii tuhhiittum maailm vuosmuš puáhuttâs, mii syeijee koalaid klamydianjuámumist. Taat tavdâ lii stuorrâ uhke šlaajâ cevzimân, já tot toovât joba pele koalajämimijn. Nubben...

Pariisist eeti: kaavpug lii avkkâmin lasaneijee tuuriist­meerijd

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Pariisi mađhâšeijeemereh láá olláám ulâttâslovvoid taan ive, mut massaturistmist lii siämmást šoddâm kaavpugân nuáđi. Moonnâm ive aldeláhháá 49 miljovn turistid kolliistâllii metropolkuávlust, já taan ive...

”Laavaturisteh” kalgeh toollâđ torvokooskâ Etnast

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Etna, Sisilia pegâlmâs tullâvääri, lii lamaš liävuttem jo porgemáánu aalgâ rääjist. Máánu pelimuddoost ton maadâvieltist kulgâškuođij laavavirde masa 3 000 meetter aloduvvâst. Moonnâm tuorâstuv laava...

Kiärun 113-ihásâš kirkko lii varriimin – uđđâ sajan lii 5 km

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Kiärun kirkko lii varriimin uđđâ sajan. Mätki aalgij jieht vuossargiiđeed, já tot nohá onne koskokkoeehid. Kirho sirdem lii uási stuárráb projektist, mast ubâ Kiärun...

Kiina čuolmâ: ulmuuh iä innig haalijd naaijâđ

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Kiinast ulmuuh iä innig naajâ siämmáá ennuv ko ovdil. Ive 2013 Kiinast šoddii val 13,5 miljovn uđđâ näimilittod, mut ive 2023 taat loho lâi tuš 7,68...

Tullâpuáluh Maadâ-Euroop já Tuurki kiksen

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Majemui aigij tullâpuáluh láá lamaš stuorrâ kikse Maadâ-Euroop já Tuurki luándu- já meccikuávluin. Puálukodeh láá časkâdâm pyelimijd, já časkâdmeh láá-uv iänááš luhostum. Espanjast já Portugalist...

Ruošâst lii tábáhtum 8,8 magnitud eennâmtuárgástâs

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Ruošâst Kamtšatka njargâeennâm aldasijn tábáhtui stuorrâ eennâmtuárgástâs syeinimáánu 30. peeivi suulân peeli kulmâ Suomâ ääigi. Ovtâstum staatâi geologia tutkâmkuávdáá (USGS) mield eennâmtuárgástâs tábáhtui 19,3...

Tanska tiiláá 129 panssarfiävrud Patriast

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Tanska tiiláá piäluštâsráhtádâsfinnodâh Patriast 129 CAVS 6x6 -panssarfiävrud, moh vuáđuduveh Patria 6x6-fiävrun. Fiävruh valmâštuvvojeh Patria fabrikist Hämeenlinnast. Patria mield vuosmuuh fiävruh toimâttuvvojeh Taanskan jo...

Ruotâ sämitiggevaaljâi puáđus lii hilgum – uđđâ vaaljah uárnejuvvojeh roovvâdmáánu 5. peeivi

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Sämitiggevaaljâi tärhistemlävdikodde lii hilgom sämitiggevaaljâi puáttus Ruotâst vuossaargâ syeinimáánu 14. peeivi. Suijân lii tot, ete Arjeplog kieldâ jienâstemsaajeest puoh 88 jiennâd iä tuhhiittum, tastko...

Syeinimáánu aalgâst Tiänu ponneest Taažâ peln kávnojii pávkkánâsah – toh iä meddâlistuu

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Syeinimáánu 6. peeivi puohčâleijee kaavnâi kulmâ pávkkánâs alda puáđu, mon ulmen lii estiđ vieskâluosâ vajâldem. Puáđu lii Taažâst Tiänu kieldâst, Tana Bru siijdâ aldasijn....

EU:st ääsih tääl paijeel 450 miljovn olmožid

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Euroop union kuávlust ääsih tääl paijeel 450 miljovn olmožid, muštâluvvoo Euroop union statistiikvirgeomâháá Eurostat vorâs raportist. EU olmoošloho lii pajanâm nelji ive maŋaluvâi. Pajanem...

Jennifer Geerlings-Simons lii Suriname vuossâmuš nissoonpresident

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Jennifer Geerlings-Simons väljejui Suriname presidentin moonnâm pasepeeivi. 71-ihásâš Geerlings-Simons kulá aalmuglâšdemokraatlii piäládâhân. Suu já väripresident Gregory Rusland viirgánlavkkiimeh uárnejuvvojeh syeinimáánu 16. peeivi. Čähhejeijee president,...

NATO njunoščuákkim uárnejuvvoo taan ohhoost Vuáládâhenâmijn Haagist

Almugijkoskâsiih uđđâseh
NATO njunoščuákkim tuálloo Vuáládâhenâmijn Haagist kesimáánu 24.–25. peeivi. Čuákkim uárnejuvvoo World Forumist. Vyerdimist lii historjá stuárráámus torvolâšvuotâoperaatio ubâ enâmist. Čavgejum torvotoimáid lii tárbu, tastko...

Tanska digisistemministeriö áigu luoppâđ Microsoftist – saahâ digitaallij palvâlusâi eurooplijn muulsâiävtuin lassaan

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Tanska digisistemministeriö luovâškuát Microsoft pyevtittâsâin taan ive syeinimáánust. Vuáváámijn lii, ete digisistemministeriö pargein vistig peeli sirdâšuveh Windows-kevttimvuáháduvâst Linux-kevttimvuáhádâhân. Siämmást sij jaskeh kevttimist Microsoft Office...

Vuáládâhenâmijn Haribo-njálgáin lii kavnum kannabis

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Vuáládâhenâmij Purrâmušverkki- já kulâttemtävirij kocceemvirgeomâhâs váruttij kulâtteijeidHaribo Happy Cola F!ZZ -kolaputtâlnjálgái purâmist šoddâm tiervâsvuotâčuolmâin. Koččâmuš lii kiluseehâin vuobdum njálgáin, moi pyeremus ovdil -peivi lâi...

Romania presidentvaaljâi puáđus ij muttum – Nicușor Dan lii šoddâm presidentin

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Nicușor Dan, kote vuoitij Romania presidentvaaljâid vyesimáánu 18. peeivi, šoodâi virgálávt Romania presidentin vyesimáánu 26. peeivi. Viirgánlavkkimtilálâšvuođâstis Dan lopedij, ete sun lii "president, kote...

Romania presidentvaaljâid táppám iävtukkâs ij tuhhitkin puáttus

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Anarâš aavis tieđettij vyesimáánu 20. peeivi, ete Romania uđđâ presidentin lii väljejum Bukarest EU-miäldásâš saavâjođetteijee Nicușor Dan 54 % jienâlovvoin. Maŋeláá 20. peeivi suu...

Romaniast lii uđđâ president

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Romania uđđâ presidentin lii väljejum uáivikaavpug Bukarest saavâjođetteijee Nicușor Dan. Vaaljâkampanjastis 55-ihásâš Dan lopedij taistâliđ korruptio vuástá sehe juátkiđ Ukraina tuárjum já EU-miäldásii politiik. Nicușor...

Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh tiädutteh algâaalmugij sajattuv arktisii kuávlu aašijn

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Arktisii rääđi saavâjođetteijeevuotâ sirdâšui Taažâst Taanskan vyesimáánu 12. peeivi. Tanska lasseen saavâjođetteijen láá meiddei Ruánááeennâm já Färsuolluuh. Saavâjođetteijeevuotâ pištá kyehti ive. Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh...

Vielgis suovâ Vatikaan Sikstus kappelist: uđđâ paavi lii väljejum

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Maailm katolilâš kirkko tollij vuoiŋâmis já vuordij tiäđu uđđâ paavist, ko tuorâstâheehid 8.5. Sikstus kappel poccest paijaanškuođij vielgis suovâ ton merkkân, et uđđâ paavi...

Koŋklaav uđđâ paavi valjiimân álgá vyesimáánu 7. peeivi

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Vatikaan lii meridâm algâttiđ uđđâ paavi valjimproosees vyesimáánu 7. peeivi. Taat peivimeeri meridui vuossaargâ cuáŋuimáánu 28. peeivi sierrejum kardinaalčuákkimist Vatikaanist. Tuše kardinaaleh, kiäh iä...

Uganda illood: taankiärdásâš ebolaepidemia lii vuoittum

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Uganda uáivikaavpugist Kampalast vuottui ebolaepidemia taan ive uđđivemáánust. Talle 32-ihásâš pyecceitipšoo jaamij ebolan. Sun poorgâi Kampalast leijee pyecceiviäsust. Virgeulmuuh kuorrii ulmuid, kiäh lijjii lamaš...