Uusâ

Almugijkoskâsiih uđđâseh

Almugijkoskâsiih uđđâseh

Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh tiädutteh algâaalmugij sajattuv arktisii kuávlu aašijn

Arktisii rääđi saavâjođetteijeevuotâ sirdâšui Taažâst Taanskan vyesimáánu 12. peeivi. Tanska lasseen saavâjođetteijen láá meiddei Ruánááeennâm já Färsuolluuh. Saavâjođetteijeevuotâ pištá kyehti ive. Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Vielgis suovâ Vatikaan Sikstus kappelist: uđđâ paavi lii väljejum

Maailm katolilâš kirkko tollij vuoiŋâmis já vuordij tiäđu uđđâ paavist, ko tuorâstâheehid 8.5. Sikstus kappel poccest paijaanškuođij vielgis suovâ ton merkkân, et uđđâ paavi...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Koŋklaav uđđâ paavi valjiimân álgá vyesimáánu 7. peeivi

Vatikaan lii meridâm algâttiđ uđđâ paavi valjimproosees vyesimáánu 7. peeivi. Taat peivimeeri meridui vuossaargâ cuáŋuimáánu 28. peeivi sierrejum kardinaalčuákkimist Vatikaanist. Tuše kardinaaleh, kiäh iä...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Uganda illood: taankiärdásâš ebolaepidemia lii vuoittum

Uganda uáivikaavpugist Kampalast vuottui ebolaepidemia taan ive uđđivemáánust. Talle 32-ihásâš pyecceitipšoo jaamij ebolan. Sun poorgâi Kampalast leijee pyecceiviäsust. Virgeulmuuh kuorrii ulmuid, kiäh lijjii lamaš...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Neeljis valdum kiddâ Keniast eksootlij kuđhâi syelifievridmist

Neeljis láá valdum kiddâ Keniast eksootlij kuđhâi syelifievridem keežild. Sij irâttii syelifievridiđ kuuđhâid olgos enâmist. Tivreh lijjii čiehhum smavvâ tuubijd, main taid puovtij siäiluttiđ...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Hagia Sofia renovistoo Istanbulist

1500 ihheed puáris moskeija Hagia Sofia Istanbulist renovistoo. Renovistmân lii korrâ tárbu, tastko Tuurkist tábáhtuveh eennâmtuárgástusah, moh vahâgitteh moskeija. Hagia Sofia annoo ohtân maailm...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Meksiko kiäldá njálgáid já sálttáás njälmipittáid škoovlâst

Meksiko kiäldá njálgáid já sálttáás njälmipittáid škoovlâst. Tánávt lii juurdân huolâttiđ tast, et párnááh pisoh tiervân já sii tiäddu ij Pajaniččii sukkârheerskui já sálttáás...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Tšeekist virgeomâhááh vuávájii puáđu čiččâm ihheed – maijuuh huksejii tom kyevti peeivist

Tšeeki maadâviestâruásist leijee Brdy luándusuojâlemkuávlun lâi vuávájum puáđu huksim jo ive 2018 rääjist, vâi njeeši tile puáráničij. Tovle kuávlu cuáhudui Tšeeki piäluštâsvuoimij kiävtun. Loopâst...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Eennâm peivi tiävdá jo 55 ihheed

Cuáŋuimáánu 22. peivi viättoo aalmugijkoskâsâš Eennâm peivi adai nube noomâs mield Maailm peivi jo 55. keerdi, já njuhčâmáánu 21. peeivi viettui Maailm jieŋâduvah -peivi...
Almugijkoskâsiih uđđâseh

Kepidum ijjâjunávuáruh váldojeh anon Sri Lankast elefantluhottesvuođâi keežild

Sri Lanka heivit ijjâjunáidis äigitaavluid vildâelefantij suojâlem keežild. Sri Lanka ryevdikiäinulágádâs tuáivu, et uđđâ äigitavlu iästáččij junáluhottesvuođâid elefantijgijn. Kuovâmáánu loopâst stuorrâ elefantčuurâ paasij luándureservaatist...

Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh tiädutteh algâaalmugij sajattuv arktisii kuávlu aašijn

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Arktisii rääđi saavâjođetteijeevuotâ sirdâšui Taažâst Taanskan vyesimáánu 12. peeivi. Tanska lasseen saavâjođetteijen láá meiddei Ruánááeennâm já Färsuolluuh. Saavâjođetteijeevuotâ pištá kyehti ive. Arktisii rääđi uđđâ saavâjođetteijeeh...

Vielgis suovâ Vatikaan Sikstus kappelist: uđđâ paavi lii väljejum

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Maailm katolilâš kirkko tollij vuoiŋâmis já vuordij tiäđu uđđâ paavist, ko tuorâstâheehid 8.5. Sikstus kappel poccest paijaanškuođij vielgis suovâ ton merkkân, et uđđâ paavi...

Koŋklaav uđđâ paavi valjiimân álgá vyesimáánu 7. peeivi

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Vatikaan lii meridâm algâttiđ uđđâ paavi valjimproosees vyesimáánu 7. peeivi. Taat peivimeeri meridui vuossaargâ cuáŋuimáánu 28. peeivi sierrejum kardinaalčuákkimist Vatikaanist. Tuše kardinaaleh, kiäh iä...

Uganda illood: taankiärdásâš ebolaepidemia lii vuoittum

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Uganda uáivikaavpugist Kampalast vuottui ebolaepidemia taan ive uđđivemáánust. Talle 32-ihásâš pyecceitipšoo jaamij ebolan. Sun poorgâi Kampalast leijee pyecceiviäsust. Virgeulmuuh kuorrii ulmuid, kiäh lijjii lamaš...

Neeljis valdum kiddâ Keniast eksootlij kuđhâi syelifievridmist

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Neeljis láá valdum kiddâ Keniast eksootlij kuđhâi syelifievridem keežild. Sij irâttii syelifievridiđ kuuđhâid olgos enâmist. Tivreh lijjii čiehhum smavvâ tuubijd, main taid puovtij siäiluttiđ...

Hagia Sofia renovistoo Istanbulist

Almugijkoskâsiih uđđâseh
1500 ihheed puáris moskeija Hagia Sofia Istanbulist renovistoo. Renovistmân lii korrâ tárbu, tastko Tuurkist tábáhtuveh eennâmtuárgástusah, moh vahâgitteh moskeija. Hagia Sofia annoo ohtân maailm...

Meksiko kiäldá njálgáid já sálttáás njälmipittáid škoovlâst

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Meksiko kiäldá njálgáid já sálttáás njälmipittáid škoovlâst. Tánávt lii juurdân huolâttiđ tast, et párnááh pisoh tiervân já sii tiäddu ij Pajaniččii sukkârheerskui já sálttáás...

Tšeekist virgeomâhááh vuávájii puáđu čiččâm ihheed – maijuuh huksejii tom kyevti peeivist

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Tšeeki maadâviestâruásist leijee Brdy luándusuojâlemkuávlun lâi vuávájum puáđu huksim jo ive 2018 rääjist, vâi njeeši tile puáráničij. Tovle kuávlu cuáhudui Tšeeki piäluštâsvuoimij kiävtun. Loopâst...

Eennâm peivi tiävdá jo 55 ihheed

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Cuáŋuimáánu 22. peivi viättoo aalmugijkoskâsâš Eennâm peivi adai nube noomâs mield Maailm peivi jo 55. keerdi, já njuhčâmáánu 21. peeivi viettui Maailm jieŋâduvah -peivi...

Kepidum ijjâjunávuáruh váldojeh anon Sri Lankast elefantluhottesvuođâi keežild

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Sri Lanka heivit ijjâjunáidis äigitaavluid vildâelefantij suojâlem keežild. Sri Lanka ryevdikiäinulágádâs tuáivu, et uđđâ äigitavlu iästáččij junáluhottesvuođâid elefantijgijn. Kuovâmáánu loopâst stuorrâ elefantčuurâ paasij luándureservaatist...

Faarao Thutmosis II hävdi lii kavnum Egyptist – muumio jieš kavnui jo ive 1881

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Egyptliih antiikvirgeomâhááh almottii kuovâmáánu koskâmuddoost, ete egyptlij já britannialij arkeologij juávkku lii kavnâm faarao Thutmosis II tovláá häävdi. Virgeomâhái mield ovdebáš návt merhâšittee káávnus...

Pariisi ryevdikiäinujotolâh orostittui Gare du Nord -sajattuvvâst puáris poomi keežild

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Pariisi ryevdikiäinusajattâh Gare du Nord, Ranska junájotoluv vááimus, pieijui kiddâ ubâ vástuppiäiván (7.3.), já ton keežild junájotolâh Pariisin já Pariisi pirrâsijn orostittui ollásávt. Meiddei...

Čuolmah Kanada algâaalmugij mađhâšemsyergist

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Kanadast tuáimá kenski maailm stuárráámus algâaalmugij mađhâšemorganisaatio, Indigenous Tourism Association of Canada, ITAC. Seervist láá paijeel 1 000 jesânid. Toh láá iänááš mađhâšemirâttâsah, moi...

Tanska áigu luoppâđ ”vaanhimtohálâšvuođâ” iskosijn ruánááeennâmlijn perruin

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Tanska haldâttâs lii almottâm, ete tot áigu luoppâđ kištâlemvuálásij "vaanhimtohálâšvuođâ" iskosij kevttimist tagarijn Tanskaast ässee ulmuin, kiäin lii ruánááeennâmlâš tuávááš. Taah psykologisiih iskoseh läävejeh...

Argentiina kuáđá Maailm tiervâsvuotâornijdume WHO

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Argentiina president Javier Milei almottij kuovâmáánu 5. peeivi, ete Argentiina áigu kyeđđiđ Maailm tiervâsvuotâornijdume WHO. Almottâs poođij kyehti oho ton maŋa ko Ovtâstum staatâi...

Zimbabwe lii kiäldám jäämmimráŋgáštâs

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Zimbabwe president Emmerson Mnangagwa lii tuhhiittâm lahânubástus jäämmimráŋgáštâs kieldimist. Nubástusân lâi parlament toorjâ. Uđđâ laavâ mield jäämmimráŋgáštâs lii kieldum Zimbabwest, mut ton macâttem riehtivuáhádâhân...

Milanost lii puáttám vuáimán uđđâ porgottâllâmkiäldu

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Italia kaavpug Milanost poođij vuáimán porgottâllâmkiäldu 1.1.2025, mii kuáská masa puoh kaavpug almoláid soojijd. Kaavpugstivrâ tuhhiittij jo ive 2020 asâttâs, mon mield porgottâllâm kieldui...

Luosâ lii maccâm Klamath-juuvâ kierrui Ovtâstum staatâin ihečyeđe maŋa

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Luosânäälih kiäppánškuottii kuuloold Klamath-juuvâst já ton syerijuuvâin Ovtâstum staatâi viestârriddoost 1910–1920-lovoin. Luosâi lappum oinuuškuođij jo tállân ton maŋa ko juuhân lâi huksejum vuossâmuš puáđu....

Nigel Richards vuoitij espanjakielâlijd Scrabble-kištoid, veikkâ ij määti kielâ

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Skammâmáánust paijeel 150 olmožid 20 enâmist kištottâllii espanjakielâlijn Scrabble-maailmmiäštárkištoin Granada kuávlust. Vyeittee lâi Nigel Richards. Sun lii uđđâseelandlâš almai, kote áásá Malesiast. Eromâš mielâkiddiivâžžân...

Namibia finnee vuosmuu tove nissoonpresident

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Netumbo Nandi-Ndaitwah lii vuáittám Namibia presidentvaaljâid. Sun lii 72-ihásâš politikkár, kote vuoitij 57 prosentid jienâin, nuuvt et nubbe jienâstemkerdi ij tarbâšum. Sun tuáimá tääl...

Taažâ Stuorrâtigge áánu sämmilijn addâgâs

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Taažâ Stuorrâtigge lii áánnum sämmilijn addâgâs assimilaatiopolitiikis. Majebaargâ 12.11.2024 Stuorrâtigge kieđâvušâi tuotâvuođâ- já sovâdâttâmkomissio raapoort, mast puátá oovdân, maht Taažâ lii kohtâlâm sämmilijd já...

Fuji-väärist lii muáttám taan ive eskin skammâmáánust

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Fuji-väärist Japanist lii taan täälvi muáttám vuossâmuu keerdi eskin skammâmáánust. Brittilii almosradiofinnoduv BBC mield Jaapaan áimutiettuu lágádâs Shizuoka toimâmčyegis uáinistij muottuu Fuji-vääri čohheest skammâmáánu...

COP16-luándučuákkim lii nuuhâm – pyereh uđđâseh algâaalmugáid

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Ovtâstum aalmugij COP16-luándučuákkim Kolumbia Calist nuuvâi moonnâm lávurduv. Čuákkim piištij kyehti oho já toos uásálistii ohtsis 20 000 olmožid 196 enâmist. Čuákkim teeman lâi Ráávhu...

Donald Trump lii väljejum Ovtâstum staatâi 47. presidentin

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Oovdiš president Donald Trump lii väljejum Ovtâstum staatâi 47. presidentin. Presidentvaaljâin sun vuoitij demokraatpiäláduv iävtukkâs, väripresident Kamala Harris. Trump vuáittu meerhâš tom, et sun...

Romania kiäldá čevđiellei kärdidem

Almugijkoskâsiih uđđâseh
Romania majemuuh čevđiellei käärdih kiddejuvvojeh ive 2027 aalgâst, kuás čevđiellei kärdidemkiäldu puátá vuáimán. Romania parlament jienâstij 22.10. miiŋkij já chinchillai kärdidemkiäldu peeleest jienâiguin 217–6. Tot...