Almosvalastâllâm maailmmiäštárkištoh láá joođoost Tokiost. Kištoh algii čohčâmáánu 13. peeivi, já toh noheh 21. peeivi. Suomâst kištoid puáhtá čuávvuđ Yle kanavain.
Lávurdâh 13.9.
Vuossâmužžân syemmilâžžân valastâllen kištottâlâi stávránjuškejeijee Urho Kujanpää, kote ij peessâm finalân.
Almai kuulauigâdmist Ovtâstum staatâi Ryan Crouser vuoitij oppeet kole (22,32 m). Sun lii vuáittám šlaajâ miäštárvuođâ ain ive 2020 olympiakištoi rääjist. Meksiko Uziel Munoz vuoitij siilbâ (21,97 m) já šoodâi vuossâmužžân meksikolâžžân, kote lii vuáittám MM-miitaal leggistemšlaajâst. Italia Leonardo Fabbri vuoitij proonsi (21,94 m).
Nisonij 10 000 meetter finalist vyeitten šoodâi Kenia Beatrice Chebet aigijn 30.37,61. Nubben poođij Italia Nadia Battocletti, kote kaačâi Italia uđđâ ulâttâs: 30.38,23. Proonsi vuoitij Etiopia Gudaf Tsegay (30.39,65).
Käldee: Ryan Crouser vei kultaa hurjassa kuulataistossa – tässä MM-yleisurheilun avauspäivän tapahtumat (yle.fi/)
Pasepeivi 14.9.
Alisa Vainio poođij viđâdin nisonij maratonist. Návt pyeri puáđus maraton aalmugijkoskâsijn árvukištoin lii uáli jo härvinâš Suomân, tastko majemuu keerdi pyereeb sajan lii kaččâm Veikko Karvonen, kote vuoitij proonsi ive 1956 Melbourne olympiakištoin. Tastmaŋa viđâdin poođijn Lasse Virén ive 1976 olympiamaratonist Montrealist já Ritva Lemettinen-Melender ive 1995 MM-kištoin Göteborgist.
Vainio äigi lâi 2.28.32. Maraton vuoitij ive 2020 olympiavyeittee Kenia Peres Jepchirchir aigijn 2.24.43. Kyehti seekunt suu maŋa moolân poođij ive 2024 olympiakištoi silbâmitalist, Etiopia Tigst Assefa. Pronssimiitaal vuoitij Uruguay Julia Paternain (2.27.23).
Käldee: Alisa Vainio viides MM-maratonilla – Parempi suomalaissijoitus viimeksi 69 vuotta sitten! (www.yleisurheilu.fi)
Vuossargâ 15.9.
Ilona Mononen kaačâi uđđâ Suomâ ulâttâs nisonij 3 000 m eestâkaččâmist. Oovdeb ulâttâs, mii še lâi Monosii noomâst, puáránij kuovttijn sekuntáin, já uđđâ ulâttâs lii 9.21,02. Taat ij kuittâg lamaš tuárvi toos, ete Mononen ličij peessâm finalân.
Käldee: Monoselle Suomen ennätys, mutta se ei riittänyt finaaliin – Liipolalta nousujohteinen karsinta (www.yleisurheilu.fi)
Stávránjuškim piergiimettum miäštár Ruotâ Armand Duplantis vuoitij oppeet almai MM-kole já njuškij meid uđđâ maailmulâttâs: 630 cm. Koččâmušâst lii Duplantis 12. árvukištokolle já 14. maailmulâttâs. Nubben poođij Kreika Emmanouil Karalis, kote njuškij 600 cm.
Käldee: Armand Duplantis juhli MM-kultaa laulamalla karaokea – isä esitti hurjan arvion tulevista ME-korkeuksista (yle.fi)
Nisonij movgáršlivgim finalist Suomâst láin fáárust kyehti valastâllee: Silja Kosonen já Krista Tervo. Fiinaal lâi uáli jo koorâs. Kosonen paasij 75,28 meetter šlivgiimáin niäljádin. Pronssi (Jiale Zhang – 77,10 m) já silbâ (Jie Zhao – 77,60 m) monnii Kiinan. Kanada Camryn Rogers vuoitij kole (80,51 m). Tervo epiluhostui puoh šlivgimijdiskuin.
Käldee: Kosonen neljäs kaikkien aikojen moukarifinaalissa – Tervolle pettymys (www.yleisurheilu.fi)
Majebargâ 16.9.
Kenia Faith Kipyegon vuoitij oppeet nisonij 1 500 meetter kaččâm. Koččâmušâst lii suu niäljád MM-kolle, mon lasseen sun lii vuáittám meid kulmâ olympiakole já tuállee nomâstis määđhi maailmulâttâs (3.48,68).
Kipyegon vuáittuäigi lâi 3.52,15. Nubben poođij še kenialâš Dorcus Ewoi, kote kaačâi jieijâs ulâttâs (3.54,92). Kenia kuulmišvuáitu pilledij australialâš Jessica Hull (3.55,16), kote tuálvui proonsi aaibâs Kenia Nelly Chepchirchir (3.55,25) njune oovdâst.
Käldee: Kipyegon continues reign with fourth world 1500m title in Tokyo (worldathletics.org)
Koskokko 17.9.
Suomâ paasij vuosmuu tove almai säittifiinaal ulguubel árvukištoin. Suomâ pyeremus šlivgejeijee lâi Lassi Etelätalo, kote lopâttij karrieeris taid kištoid. Sun šlivgij 81,33 meetterid. Puoh uánihumos šlivgim, moin peesâi finalân, lâi 82,80 meetterid. Tom šlivgij Sri Lanka Rumesh Tharanga Pathirage. Suomâ eres šlivgejeijeeh láin Oliver Helander (79,75 m) já Eemil Porvari (78,51 m).
Käldee: Miesten keihäästä historiallinen suomalaispettymys – Oliver Helanderille rapaa valmentajalta (yle.fi)
Almai 1 500 meetter kaččâmist Portugal Isaac Nader (3.34,10) moonâi majemuu sekuntist Stuorrâ-Britannia Jake Wightman (3.34,12) lappâd. Kuálmád sajan kaačâi Kenia Reynold Kipkorir Cheruiyot (3.34,25).
Almai kukkodâhnjuškim miäštárin šoodâi Italia Mattia Furlani, kiäs vuáittunjuškim 839 cm lâi meid persovnlâš ulâttâs. Jamaika Tajay Gayle finnij siilbâ (834 cm), Kiina Yuhao Shi vist proonsi (833 cm).
Käldee: Italialainen huippulupaus Mattia Furlani hyppäsi MM-kultaa – katso täältä päivän tapahtumat (yle.fi)
Kove: Akonnchiroll (Wikimedia Commons)