Kolumbialii čällee Gabriel García Márquez klassikkoromanân Ihečyeđe ohtuuvuotâ vuáđuduvvee televisiorááiđu vuossâmuuh uásih almostuvvii Netflixân juovlâmáánust 2024. Jieš roomaan almostui ive 1967. Tv-ráiđu lii rahtum ohtsâšpargoost čällee ärbikuddijn, já sij olášuteh pargoost čällee tuoivuid. Rááiđust kullojeh páihálâš espanjakielâ, costeño-kuávlukielâ já guajiro-algâaalmug wayuu-kielâ. 97 prosentid čaittâleijein láá kolumbialiih. Tv-rááiđu rähtim lii adelâm pargo páiháláid ulmuid. Ovdâmerkkân páiháliih tuáijáreh láá kuárrum roolipihtâsijd. Jienâvuávájeijeeh láá meid porgâm ennuv. Sij päddejii eres lasseen 94 páihálii loddešlaajâ lávlum lanjâsist.
Čällee jieš ij kuássin oskom, ete elleekove tohhuuččij kirje vuáđuld tondiet ko suu mielâst elleekove ij paste kuvviđ kirje maaŋgâkiärdásii muštâlus. Sun lâi kuittâg vuáđujurdust ávusmielâlâš tv-rááiđu rähtimân, mutâ sust lijjii hirmâd ennuv vátámâšah, maht tv-rááiđu kalga rähtiđ. Suu iävtuh lijjii, ete rááiđust čaittâleijeeh sárnuh espanjakielâ já tahheeh kalgeh leđe vuosâsajasávt kolumbialiih, teikkâ sij kalgeh leđe eres Maadâ- já Koskâ-Amerik kuávluin meddâl. Sun halijdij, ete muštâlus siäilut kolumbialii váimus.
Tv-rááiđu lává stivrim Alex García Lópež já Laura Mora Ortega, já tom láá kietâčáállám José Rivera, Natalia Santa, Camila Brugés já Albatrós González. Tääl rááiđust láá almostum vuosmuuh käävci uássid, já majemuuh käävci uássid almostuveh máhđulávt jo keessiv 2025. Netflix tv-ráiđu lii finnim šiev macâttâs, já tot lii stuorrâ sárnumfáddá espanjakielâlijn enâmijn. Ráiđu puáhtá oovdân eromâšávt tom, ete Kolumbia lii muide-uv ko narkotiikeh já viehâväldi.
Ihečyeđe ohtuuvuotâ -klassikkoroomaan, mon algâalgâlâš nommâ espanjakielân lii Cien años de soledad, kulá 1900-lovo merhâšittee kirjáláid tuojijd. Tot lii jurgâlum 46 kielân, já tot lii vuobdum 50 miljovn pittád. Kirje muštâl elimist kuvâttâllum Macondo-siijdâst Kolumbia lanjâsist. Tot muštâl meid Buendiá-perruu mainâs, mii valdâl pyereest, mon tehálâš äšši peerâ lii kolumbialáid. Kirje muštâl Kolumbia historjást ton algâääigi ko eennâm šodâškuát jiečânâssân, veikkâ kirje ij lahkin historjálâš roomaan.
Čällee Gabriel García Márquez finnij kirjálâšvuođâ Nobel-palhâšume ive 1982. Márquez espanjakielâliih kirjeh láá vuobdum nuuvt ennuv, ete espanjakielâlijn kiirjijn tuš Ráámmát lii vuobdum eenâb ko suu čäällim kirjeh. Macondo muštâlus lii kolumbialij aalmuglâšaarni sehe uási maailmvijđosii kulttuuräärbist. Márquez jaamij päihistis Meksikost cuáŋuimáánu 17. peeivi 2014 87-ihásâžžân.
Käldeeh:
– Analyysi: 57 vuoden odotus on ohi – onneksi rakastetusta klassikkokirjasta tehtiin televisiosarja vasta nyt (yle.fi)
– Nobel-suuruus Gabriel García Márquez kuollut (yle.fi)
– Recension: Hundra år av ensamhet – en serie som är mäktig, monumental och magisk (yle.fi)
Kove: Ley 2345 de 2023 (Wikimedia Commons)