Uđđâ tutkâmuš čáittá, et pennâgááh, main lii kuhes njune, eelih kuhheeb ko pennuuh, main lii uánehis njune. Tutkâmuš uáivitotkee tuáhtár Kirsten McMillan iätá, et taat tutkâmuš lii vuosmuš kerdi, ko pennui stuárudâh, suhâpeeli já muáđoi häämi totkojeh oovtâst. Tááláá ääigi láá čyeđeh jieškote-uvlágáneh penuvnäälih, mut toi eellimahe lii tutkum tuše uccáá. Tutkâmuš mield niŋálâspennuuh eelih meid váhá kuhheeb ko orespennuuh já pennâgááh kuhheeb ko stuorrâ pennuuh.
Tutkâmušâst totkojii 584 734 pennud, main 284 734 lijjii jáámmám. Tot čielgâi, et pennui eellimave koskâárvu lii 12,5 ihheed. Uces niŋálâspennuuh, main lii kuhes njune, eelih koskâmiärálávt 13,3 ihheed. Majemui iivij pennuuh, main lii uánehis njune, láá šoddâm uáli pivnohin. Tain kuittâg láá ennuv tiervâsvuotâčuolmah já toh eelih koskâmiärálávt 11,2 ihheed. Ovdâmerkkân trendlâš já pivnohis ranskalâš bulldogeh eelih koskâmiärálávt tuše 9,8 ihheed. Tain láá meid ennuv vuoiŋâm- já liškečuolmah. Uánihumos eellimahe – tuše 5,4 ive – lii Caucasia kiäččupennuin. Lâi olâttâs, et siähálâsnálásiih pennuuh eelih váhá uánehubbooht ko putesnálásiih pennuuh. Távjá jurdâččuvvoo, et siähálâsnálásiih pennuuh liččii tiervâsuboh ko putesnálásiih pennuuh. Lancashire kärjipennuin lii kuhemus eellimahe – koskâmiärálávt 15,4 ihheed.
Tuáhtár Kirsten McMillan tuáivu, et tutkâmušpuátuseh išedeh omâsteijeid toohâđ pyerebijd valjiimijd, ko sij skáppojeh pennuid. Taan lasseen puátuseh pyehtih pyerediđ pennui tiervâsvuođâ. Puátuseh láá meid kavnâm peenuvnaalijd, main láá ennuv tiervâsvuotâčuolmah. Tuáivu mield tutkâmuš iššeed täid naalijd.
Käldeeh:
– Small, long-nosed dog breeds live longer, study reveals (www.theguardian.com)
– Longevity of companion dog breeds: those at risk from early death (www.nature.com)
– Pienet ja pitkäkuonoiset koirarodut elävät pidempään, tutkimus paljastaa (yle.fi)
Kove: Ago DSB (Pixabay)