Anarâš Essi Morottaja lii lamaš juovlâmáánust 2023 iävtukkâssân Ive sämmilâš -palhâšumán. Sun kuulâi juovlâi maŋa, et sun šoodâi niäljádin.
– Tot lâi kale hirmâd fiijnâ saje munjin, Essi muštâl.
Eesin poođij olâttâssân, et sun lâi väljejum iävtukkâssân. Eidu siämmái peivij sun kuulâi meid tom, et kiinii lâi iävtuttâm suu ive 2023 aanaarlâžžân-uv.
– Tot še lâi muu mielâst hirmâd suotâs. Tot, et ulmuuh uáinih pargo merhâšume. Must kale lâi aaibâs käibi lättest, ko mun tom kuullim já smiettim, et mii immâšijd tääl tábáhtuvá.
Essi parga freelancerin YLE Säämist já Aanaar kieldâst kielâpiervâlist. YLEst sun parga Šuoŋâpiäju-ohjelmáin já lii lamaš išeruuđáin orniimin tobbeen škovliittâsâid pargojuávkun. Sun muštâl, et forgâpalij lii puátimin livđe-, juáigus- já leuˊdd-škovliittâs. Sun lii tääl rähtimin korrâ movttáin Binna Banna vuolgâttâsâid radion.
– Muu vuolgâttâsah puátih talle ohtii mánuppaajeest keesi räi, Essi muštâl.
Šuoŋâpiäju ohjelm rähtimist Essi muštâl, et ohjelm läiđejeijeeh rähtih jiejah lavluid já šuoŋâtteh taid. Ohjelm ráhtoo talle muusikpitái iävtuigijn, já tastoo toin naalijn suunâttâllojeh meid párnái kuvviimeh.
Essi muštâl, et lii tehelâš, et muusikpitáh puátih luándulávt.
– Tot lii ohtâ muu vyehi kommunikistiđ párnáiguin, já tondiet taat lii-uv puoh pyeremus hommá munjin, sun muštâl.
Ohjelmijd rähtidijn Essi smiättá uáli ennuv jieijâs kielâtááiđu. Sun ain tärhistut jieijâs teevstâid.
Áámmátlávt Essi smiättá, et Šuoŋâpiäju lii sunjin ohtâ pargo puoh eres pargoi lasseen, nuuvt et ääigi já eellim kalga ain heiviittâllâđ. Sun iätá meid, et ko ij lah áámmátčaittâleijee teikâ musikkár, te kalga leđe ain korrâ haalu oppâđ uđđâ aašijd. Já ferttee liijká lyettiđ olssis já pargotiimin.
Essi lii ton mielâ, et párnáid ličij tehelâš faallâđ maaŋgâmuđusijd párnáiohjelmijd já faallâđ taid veik mon ennuv. Suu naver ličij pyehtiđ ohjelmijn oovdân ärbivuáválijd sämiámáttijd tego kietâtyeje.
– Ličij tehálâš finniđ kiännii uápistiđ, vâi párnááh-uv opâččii puáris vuovijd, moh tuáimih val tááláá ääigi-uv, jis jieijâs eellimpirrâsist ij lah máhđulâšvuotâ toos, Essi smietâd.
Essi muštoot vyeligávt, et veik sun lâi-uv persovnlávt iävtukkâssân ive sämmilâš tittelân, te suu tyehin lii pargojuávkku, nuuvt et pargo lii ubâ juávhu pargo. Sun kuittâg illood, et sämipárnááh láá huámmášum palhâšume iävtutmijn-uv.
Kove: Heli Huovinen / Yle