Kanadast tuáimá kenski maailm stuárráámus algâaalmugij mađhâšemorganisaatio, Indigenous Tourism Association of Canada, ITAC. Seervist láá paijeel 1 000 jesânid. Toh láá iänááš mađhâšemirâttâsah, moi omâsteijeeh láá mottoom Kanada algâaalmug jesâneh. ITAC viggá ovdediđ eromâšávt algâaalmugij sosioekonomâlii tile já fáálá mahđulâsvuođâid olášuttiđ kulttuurmađhâšempalvâlusâid.
Vorâs tutkâmuš čáittá, ete Kanada algâaalmugij mađhâšemsyergi ij lah virkosmâm Covid-epidemiast nuuvt pyereest, ete tot ličij tiävdám toos asâttum mittomeerijd, veikkâ kojâldâh lii šoddâm. Tutkâmraportist ollâ inflaatio já pargei vänivuotâ oroh lemin tehálumoseh suujah toos.
Algâaalmugmađhâšemsyergist lii merhâšittee rooli Kanada ekonomiast. Ive 2023 syergi njuolgâ vaikuttâs Kanada bruttoaalmugpyevtittâsân lâi 1,6 miljard dollarid, adai váhá paijeel miljard eurod. Summe lâi kuittâg 10 % ucceeb ko ive 2019 ovdil pandemia. Jis inflaatio váldoo huámášumán rekigijguin, te njeeijâm lii lamaš vala stuárráb, ađai 24 %.
Kanadast lii maailm stuárráámus algâaalmugij mađhâšemekonomia. Mađhâšem lii uáli tehálâš iäláttâs Kanada algâaalmugáid. Pargosaje mađhâšemirâttâsâst tâi irâttâs vuáđudem sáttá merhâšiđ máhđulâšvuođâ pääcciđ orroođ päikkikuávlun. Syergi irâttâsâi kävppijoto lâi ive 2023 2,4 miljard eurod, já pargosajeh lijjii masa 35 000.
Kanada algâaalmugij mađhâšemseervi ITAC hovdâ Keith Henry ana ain tergâdubbon, ete ovtâspargokyeimih sehe staatâ já páihálii tääsist juátkih mađhâšemsyergi ovdánem tuárjum. ”Algâaalmugmaađhâšmist lii stuorrâ vaikuttâs Kanada ekonomian. Juátkojeijee já kuhesáigásâš investistem lii uáli tergâd toos, ete algâaalmugij irâttâsah miänástuveh”, iätá Henry.
Mađhâšemsyergi potentiaal lii čielgâs, já ITAC mittomereh láá olluuh. Ive 2030 räi vaikuttâs bruttoaalmugpyevtittâsân kolgâččij leđe jo aldasáid 4 miljard eurod, já pargosoojij meeri kolgâččij lasaniđ 60 000:ân.
Tääl Kanadast láá 2 750 algâaalmugij jesânij omâstem mađhâšemirâttâssâd, já toi meeri lii lasanâm kyevti ive ääigi mestâ tuháttáin. Irâttâsah fäälih maaŋgâlágánijd palvâlusâid: tábáhtuumijd, kulttuurčáittusijd, ohjelm- ja kävppipalvâlusâid sehe ijâstâlmijd. Puoh irâttâsah iä lah ITAC jesâneh.
Sehe päikki- já olgoeennâmlâš kojâldâh lassaan nuuvt čuuvtij, ete irâttâsah iä paste västidiđ toos. Taat uáinoo ohtân stuárráámussân čuolmân puátteevuođâst. Liijkás stuorrâ kojâldâh toovvât lase vaigâdvuođâid. Lii máhđulâš, ete palvâlusâi tääsi hiäjusm, väridemmereh uccáneh, pargeeh väibih juátkojeijee huápu keežild já ete syergi kiäsut ain härvibijd pargeid.
Taah uhkeh sättih merhâšiđ ITAC mielâst šiev máhđulâšvuođâ monâttem. Sij ávžojeh Kanada haldâttâs já irâttâssektor toimâđ ton oovdân, ete ITAC pesâččij vuáváđ strategia, mon algâaalmugeh stivrejeh toin naalijn, ete mađhâšemsyergi vädisvuođâid puáhtá čuávdiđ.
Kaisu Nikula
Käldeeh:
– New Conference Board of Canada Research Shows Indigenous Tourism’s Potential Falling Short of Post-Covid Recovery Goals Despite Growing Demand (indigenoustourism.ca)
– About ITAC (indigenoustourism.ca)
Kove: Indigenous Tourism Association of Canada & Moccasin Trails, Kamloops, British Columbia