Suomâ vuojâdemridoi čaasijn lii torvolâš vuojâdiđ. Nyevt 93 prosentid Suomâ vuojâdemčaasijn annojeh kvaliteet tááhust pyerrin teikâ eromâš pyerrin. Taat loho lii oovtâ prooseentohtâduv vyeligub ko ovdebáá čuávvumive. Tiäđuh láá valdum Euroop pirâskuávdáá eidu almostum vuojâdemčäciraportist, mast láá tiäđuh puoh almolijn vuojâdemriddoin. Keessiv 2024 Suomâst lijjii ohtsis 303 almolâžžâd vuojâdemriddod, main 225 lijjii sisenâmist já 78 riddokuávlust. Vuojâdemčääci lii árvuštâllum riddoin, moh láá lamaš čuávvum vyelni jo maŋgâ keesi. Tääl almostum raapoort vuáđuduvá vuojâdempojij 2021–2024 čuávumáid. Raportân láá čuákkejum nyevt 22 000 eurooplii vuojâdemrido puátuseh já meid enâmáid kyeskee čuákánkiäsuh vuojâdemčasij tuhhiittetteevuođâst.
Tuhhiittettee táásán adai vyelemuu tuhhiittettee kategorian kullii 12 riddod (4 %), mii lii kulmâ rido eenâb ko ovdebáá čuávumist. Kuulmâ riddoost (1 %) čääci lâi heeitug, mii lii kyehti rido ucceeb ko ovdebáá čuávvumpaje.
Siseennâm vuojâdemčaasijn 96 prosentid annojii eromâš pyerrin teikâ pyerrin. Riddokuávlust eromâš pyerrin teikâ pyerrin annojii pajeláhháá 83 prosentid vuojâdemčaasijn, mii lii melgâdáid kulmâ prooseentohtâduv ucceeb ko moonnâm ive.
Puáđus čielgejuvvoo tuhhiittetten onnum vuojâdemčaasij lassaanmáin riddokuávlu vuojâdemriddoin. Tuhhiittettee luokan kullee vuojâdemčaasijn kyehti čääsi láá siseennâm vuojâdemriddoost já love čääccid riddokuávlu vuojâdemriddoost. Puoh kulmâ hyennin onnum vuojâdemčääsi lijjii riddokuávlu vuojâdemriddoost.
Suomâ vuojâdemčaasijn nelji uđđâ vuojâdemrido paccii árvuštâlhánnáá, tastko čääsi kvaliteet ij lam vala čuovvum tuárvi kuhháá. Toi lasseen meid kyehti eres rido paccii luokattáá. Nubbe riddo lâi pieijum kiddâ vuojâdempaje 2024 ääigi, já nubbeest vist čáittusij meeri ij pijsám vuojâdemčäciluoka miäruštâlmân.
Euroop vuojâdemčäciraportist árvuštâlloo vuojâdemčasij kvaliteet tagarijn riddoin, main čoolijn vuálgám nyeskidem lii čuovvum merikoskâsávt neelji vuojâdempaje ääigi. Bakteermerij vuáđuld puáhtá mittediđ ovdâmerkkân pasâttâsčasij vaiguttâs vuojâdemčáácán. Čuovjistiäbbukávnusij táválâšvuotâ teikâ ennuvvuotâ ij valduu huámášumán vuojâdemčäciluoka miäruštâlmist.
THL eromâšvuávájeijee Outi Zacheus mield hyenes vuojâdemridoi uási lii uccom. Pyeremuid vuojâdemčassijd kullee vuojâdemčasij meeri lii kiäppánâm já tuhhiittettee časij meeri vist lasanâm eromâšávt riddokuávluin. Ovdâmerkkân vuojâdemčáácán šoddâm tuolvâ čääsih já luánduellei pooškah sättih hyenediđ vuojâdemčääsi kvaliteet. Riddokuávlui vuojâdemčassijd láá meid čovgâdub räjiáárvuh, sun muštoot.
Keessiv vuojâdempaje ääigi čääsi kvaliteetist tieđettuvvoo vuojâdemriddoin já meid kieldâi viermisiijđoin. Vuojâdempaje ääigi tiäđuh iä peividuu Euroop pirâskuávdáá viermipalvâlmân.
Käldee:
– Euroopan uimavesiraportti: Suomen uimavesistä 93 prosenttia on laadultaan hyviä tai erinomaisia (thl.fi)
Kove: Intomies (Wikimedia Commons)