Ohtâ majemuin Navajo koodisárnoin, John Kinsel Sr, jaamij roovvâdmáánu 19. peeivi 107-ihásâžžân. Kinsel lâi ohtâ suullân 400 algâaalmug Navajo aalmugkode jesânist, kiäh kevttii eenikielâs koodikielâ rähtimân, mon iššijn Ovtâstum staatâi merivyeimih poostij viestâdiđ torvolávt nube maailmsuáđi ääigi. Ovtâstum staatâi vajaliih iä luhostum čuávdiđ koodikielâ ovdil táppáámis.
Idea kevttiđ navajokielâ syeliviestâdmân poođij vuossâmuu maailmsuáđi veteraan Philip Johnstonist, kii lâi oppâm kielâ jo uccen vuolgâttâssärnideijee pärnin Navajo reservaatist. Navajokielâ lii muálkkáá, ige tast lamaš čäällimvyehi tien ääigi. Tuše suullân kulmâlov ij-navajolâžžâd iberdii kielâ nube maailmsuáđi aalgâst.
Kinsel jäämmim maŋa Navajo koodisárnoin lává innig kyevtis elimin: Thomas Begay já Peter MacDonald. Kuohtuuh lává tääl paijeel 90-ihásiih.
Navajokielâ lii ohtâ Amerik algâaalmugij kielâin. Tot kulá na-dene-kielâkoodán. Ovtâstum staatâi aalmugluuhâm áárvu mield kielâst lijjii ive 2018 suullân 169 000 sárnod. Iänááš uási navajokielâ sárnoin ääsih Arizona, Colorado, New Mexico já Utah uásistaatâin.
Käldeeh:
– Navajo code talker who helped allies win second world war dies aged 107 (www.theguardian.com)
– Navajo Code Talkers Day celebrates crucial second world war contribution (www.theguardian.com)
Kove: John Fowler (Wikimedia Commons)