Uđđâivemáánu 31. peeivi Ovtâstum staatâi seenaat ađai pajemuu ovdâskode lahâváljukodde koijâdâlâi sosiaallii media vuáháduvâi toimâjođetteijeid. Fáddán lâi vyeliahasij seksuaallâš puástukevttim já ávhástâllâm, mii sosiaallii mediast tábáhtuvá já mast koveh já videoh juáhhojeh sosiaallii media peht, sehe meid vahâgittee siskáldâsah, moh šaddeh vyeliahasij uáinimnáál.
Kulâmáid poođijn Meta toimâjođetteijee Mark Zuckerberg (Facebook já Instagram) já Shou Zi Chew (TikTok), ko suoi láin västidâm váljukode povdiimân. Fáárust lijjii meiddei Jason Citron (Discord), Evan Spiegel (Snapchat) já Linda Yaccarino (X, oovdiš Twitter), kiäh karttii váljukode oovdân riehtisteemmig peht tastmaŋa, ko sij iä lamaš aalgâst miettâm uásálistmân.
Pääihi alne lijjii meiddei seksuaallii puástukevttim já jiešhiävulâšvuođâ vyeliahasij uuhrij vanhimeh, kiäh tuállejii párnáidis kuuvijd uáinimnáál kulâmij ääigi. Sij vattii eenâb raijiittâsâid toos, magareh tooimah já siskáldâsah sosiaallii mediast suávvojeh, já vattii sosiaallii media haldâšeijeid porgâđ eenâb puástukevttim estim oovdân.
Toimâjođetteijeeh čielgejii váljukoodán, magareh tooimah láá valdum kiävtun párnái já nuorâi torvolâšvuođâ visásmittem tiet. Sij meiddei lopedii pyerediđ kevttei torvolâšvuođâ ain ovdâskulij. Ovdâsteijeeh já vanhimeh iä kuittâg lamaš tuđâvááh vástádâssáid, tastko sij lijjii kuullâm siämmáid lopádâsâid ovdil-uv. Zuckerberg jorgettij keččeevievâ piälán já sáárnui sijjân njuolgist, ko seenaat ovdâsteijee Josh Hawley táátui suu áánnuđ addâgâs uuhrij vanhimijn, kiäh čuožžuu suu tyehin.
Váljukode jesâneh pajedii savâstâlmân meiddei huolâid tiätutorvolâšvuođâst vijđásubbooht eromâšávt TikTok tááhust, tastko ton omâsteijee lii kiinalâš irâttâs ByteDance. TikTok lii jo kieldum staatâlij pargei pargopuhelimijn já eres pargopiergâsijn Ovtâstum staatâi lasseen meiddei ovdâmerkkân Taažâst, Tanskaast já Eestienâmist. Tááláš president Joe Biden haldâttâs lii iävtuttâm, ete tot kielduuččij Ovtâstum staatâin ollásávt. Meiddei oovdiš president Donald Trump haldâttâs irâttij olášuttiđ siämmáá kiäldu, mutâ lahâiävtuttâsah iä talle moonnâm čoođâ rievtijn. Chew ij tuhhiittâm sujâttâsâid tast, ete TikTok juáváččij kevttei čalluid já persovnlijd tiäđuid Kiina staatáin já raijiiččij kevtteid uáinimist tiätulávánijd siskáldâsâid Kiina staatâ uáinusij mield. Kiinast ij lah TikTok kiävtust ollágin, mut Kiina ässeid lii rahtum sierâ versio siämmáá vuáháduvâst.
Kulâmeh lohtâseh lahâiävtuttâssáid, moh láá tääl senatist kieđâvuššâmnáál. Laavah viggeh pyerediđ vyeliahasij viermitorvolâšvuođâ toin naalijn, ete toh kenigitteh sosiaallii media haldâšeijeid kocceeđ tärhibeht, maht sii vuáháduvah kiävttojeh. Ton lasseen laavah adeliččii vanhimáid eenâb máhđulâšvuođâid raijiđ tom, maid sii párnááh sosiaallii mediast uáinih. Iävtuttâsah láá kuittâg kritisistum tast, ete toh tiptáččii tulkkuđ liijkás rijjâ tom, moh siskáldâsâid annojeh vahâgitten, já ete laavâid puávtáččij kevttiđ ovdâmerkkân ovtâskâs ulmui vakšuumân já ucceeblohofáádái sensuristmân.
Kari Chan
Käldeeh:
– ‘Zuckerberg, what were you thinking?’ Tech CEOs grilled in DC (www.bbc.com)
– Meta, TikTok and other social media CEOs testify in heated Senate hearing on child exploitation (apnews.com)
– Meta, TikTok and other social media CEOs testify in Senate hearing on child exploitation (www.pbs.org)
– Senate poised to pass biggest piece of tech regulation in decades (www.washingtonpost.com)
Kove: Architect of the Capitol (Wikimedia Commons)