Majemuuh keesih láá lamaš kumeh meid Suomâst. Leš-uv pyeri äšši vâi ij, tast láá maaŋgâlágán uáivileh. Jyehi tááhust pakkâ šooŋâst oro pyerrin nuollâđ puoh paijeelmiärálijd pihtâsijd já vuoiŋâstiđ päiđittáá veikkâ vuojâdemriddoost.
Peic jis tun lah nissoon, teikkâ eres ulmuuh nabdeh, et tun lah nissoon. Talle puátá-uv forgâ poolis já pivdá tuu kárvudâttâđ olmânáál. Jis tun lah almai, teikkâ eres ulmuuh nabdeh, et tun lah almai, te kihheen tunjin ij kiddii huámášume, veikkâ tun liččih-uv päiđittáá. Tothân lii táválâš já iberdettee, liihân tääbbin kume.
Lii mielâkiddiivâš hundâruššâđ, mondiet almai uážžu leđe päiđittáá Suomâst, mut nissoon ij. Motomeh eteh, ete tot lii tondiet ko nissoon njamah láá eresmuđusiih ko almaa njamah, ige lah hiävulâš čäittiđ nissoon njammaid puohháid. Tot ij lah maka hiävulâš tondiet ko tot kiivsed já sáttá kihteđ almaid. Mahtnii oro, et mun lam siämmáálágán agâstâllâm kuullâm ovdil-uv. Suomâst já eres viestârenâmijn ulmuuh läävejeh huánášiđ motomijd eres oskolduvâid (tego om. islam) eereeb iärrás nisonij sajattuv tiet. Tom uáinih hyenes äššin, et almain lii väldi nisonijn, mii uáinoo eres lasseen tast, ete almaah väätih nisonijn ovdâmerkkân uáivilijne teikkâ burkapihtâs kevttim pääihi ulguubeln, amas sij kihteđ almaid.
Nube tááhust nissoon radde lii sekundaar suhâpelijiešvuotâ, já nuuvt lii ovdâmerkkân almai siämu-uv. Ij-uvks liččii talle loogisâš, et almaah ferttiiččii luávdiđ muáđuidis vuoluupele, jis tast láá soksâmeh? Mun tuubdâm maŋgâ nissoon, kiäh lijkkojeh siämunáid, já tot sáttá kihteđ sii.
Motomeh ulmuuh vist eteh, et nissoon rade ferttee čiehâđ tondiet ko vuojâdemriddoost láá meid párnááh. Nabai talle, mun smietâm. Eidu párnááh perusteh ubâ pietittemesvuođâst vissâ puoh ucemustáá. Párnááh kiddejeh huámmášume päiđittemes nisonân teikkâ pietittemes ulmui eskin talle, ko sii vaanhimeh láá máttááttâm sijjân, et tot lii puástud. Koččâmušâst lii kuittâg kulttuuräšši, ij mihheen luándulaavâid teikkâ aašijd, moin páárnáš ličij pajasšoddâm. Párnáid lii vissásávt aaibâs luándulâš leđe pietittem. Eskin maŋeláá sij uáppih pirrâsis vaikuttâs peht hepânâššâđ pietittemesvuođâ já tom, maid rummâšoosijd kalga peittiđ.
Mut maid poolis talle iätá, mondiet sij meddâlisteh almolii saajeest nisonijd, kiäin ij lah päiđi pajalist? Na tothân lii tondiet ko ij uážu tovâttiđ hemâdâs eres ulmuid. Ulmuuh uáináh iä lah hárjánâm toos, ete nisonijn ij lah päiđi pajalist já tondiet tot toovât sijjân hemâdâs. Na maht te talle ulmuuh puávtáččii hárjániđ toos, jis tagareh nisoneh meddâlistojeh tállân vuojâdemriddoost teikkâ monnii eres almolii saajeest?
Ko čuávu savâstâllâm taan fáádást, te motomeh ulmuuh láá siämmáá uáivilist poolisáin: iä sij haalijd uáiniđ taggaar. Na, já muu mielâst lii mudoi iärdudeijee, jis ulmuin láá hirmos njävileh teikkâ liijkás stuorrâ koibâkappeer uáivist. Puoh čovottâsahkin iä lah munjin veltihánnáá mielâsiih uáinuh. Must ij liijkágin lah vuoigâdvuotâ suáittiđ poolisân tondiet ko mun jiem lijkkuu toos, magarin kiinii niävttá. Tot lii jyehi ulmuu jieijâs äšši, já jis uáinu ij mielâstut, te pehtilis konstâ toos lii keččâđ nube kuávlun.
Nabai maid talle nisoneh eteh? Nisoneh láá tiäđust-uv maaŋgâlágáneh. Talle ko ääšist savâstâlloo, te motomeh paleh, et sist ličij pággu leđe päljis njamaiguin vuojâdemriddoost, já tothân hepâšutáččij čuuvtij. Must láá kuittâg pyereh uđđâseh: kiästen ij lah pággu leđe pihtâsijttáá, jis ij nuuvt haalijd. Juáháš uážžu aaibâs jieš meridiđ, mon ennuv pihtâseh sust láá pajalist. Jis sun lii hárjánâm kevttiđ bikini teikkâ eres vuoijâmpihtâsijd, te tot lii siämmáá pyereest tuhhiittum já pyeri ko tääl-uv.
Eres enâmijn láá tiäđust-uv vuojâdemridoh já eres-uv sajeh nudistáid, kost uážžu leđe piättáá. Vissásávt šiev äšši, et tagareh-uv sajeh láá. Nube tááhust ličij muu mielâst pyereeb, jis mij aaibâs ohtsâškode tääsist smietâččijm taam ääši. Lii-uv jiärmálâš, et vala 2020-lovvoost pietittemesvuotâ ain heemâd? Já lii-uv olmânáál, ete mist láá eres njuolgâdusah eres suhâpeelijd taan háárán? Aainâs-uv muu mielâst pietittemes orroom lii viehâ luándulâš äšši, mii ij toovât kiässán maiden hááituid. Já jis oro, ete toovvât, te ličij-uv talle kuittâg äigi tutkâđ vistig jieijâs munejurduid?
Maht mun uáinám täid aašijd, ličij suotâs vala motomin eelliđ taggaar siärváduvâst, kost juáháš uážuččij leđe tego jieš haalijd pakkâ šooŋâst – päiđi pajalist teikkâ päiđittáá, pietitteemmin teikkâ tälvitakki pajalist, sorjohánnáá tast, lii-uv nissoon, almai teikkâ eressuhâpiäláág olmooš.
Kove: Marco Ferrini (Pixabay)