NASA-astronaut Michael ”Mike” Fincke máccá Aalmugijkoskâsii ISS-komovuotâsajattâhân jo niäljád tove, taan tove NASA SpaceX Crew-11-missio fáárust. Taan missio pääččim lii vuávájum syeinimáánu 31. piäiván tijme 12:09 EDT (tijme 18:09 Suomâ ääigi). Pääččim tábáhtuvá NASA Kennedy komovuotâkuávdáást Floridast. Fincke lii ohtâ enâmustáá hárjánâm astronautijn ubâ maailmist. Sun lii viättám ohtsis 382 peivid komovuođâst, mii lii ovdil lamaš Ovtâstum staatâi ulâttâs komovuođâst viettum ääigist tassaažân ko astronaut Scott Kelly rikoi tom ive 2015. Fincke lii uhcii vázzám komovuođâst ISS tivodem- já huolâttempargoi ohtâvuođâst. Ohtsis suu väzzimeh láá pištám 48 tijmed 38 minuttid. Fincke lii iskoskirdee já iäláttâsâst leijee áimuvuoimij eeveerst.
Missio almaidâhân kuleh Mike Fincke lasseen NASA-astronaut Zena Cardman, Ruošâ Roscosmos-kosmonaut Oleg Platonov já Jaapaan JAXA-astronaut Kimiya Yui. Cardman já Platonov kirdev komovuotân vuosmuu tove. Yui lii vyelgimin komovuotân nube tove. Sun lii vuosmuu mäđhistis viättám 142 peivid ISS-komovuotâsajattuvvâst.
Taan missio astronauteh pargeh komovuođâst tieđâlijd iskosijd já testajeh teknologia, moh išedeh puátteevuođâ mánudâškirdemijd já meid eellim Enâmist. Cardman lâi ovdil vuávájum Crew 9 -máátkán já Fincke vist Boing Starliner 1-máátkán, mut NASA siirdij sunnuu Crew 11-almaidâhân tuárjuđ ISS:st vuávájum tooimâid. Cardmanist lii komendeijeeškovlim Dragon-komovuotâskiijpâ várás, já Finckest lii hárjánem kuhháá pištee komovuotâkirdemijn. Fincke lii kuohtii viättám komovuođâst kuttâ mánuppaijeed já ohtii muáddi oho.
Ulmuuh láá aassâm já porgâm Aalmugijkoskâsii komovuotâsajattuvvâst jo paijeel kyehtlov ihheed já testam uđđâ teknologiaid, mii taha máhđulâžžân tagarijd tutkâmpuátusijd, maid ij pyevti finniđ Enâmist. ISS tuáimá meid testamvuáđđun kuhháá pištee komovuotâkirdemij hástui ibbeerdmist já kávpálij máhđulâšvuođâi viijđedmist vyeleeb Eennâm pirrâ jorree raađeest.
Taan ääigi kávpáliih tuáimeeh ovdedeh almaidittum komovuotâjotoluv palvâlusâid já huksejeh uđđâ sajattuvâid Eennâm juurrâmrađe pištee ekonomia várás. NASA Artemis-ohjelm vist lii mánudâšohjelm Apollo-kirdemij maŋa paijeel 50 ihheed tassaaš. Artemis vaalmâšt olmooškode meid puátteevuođâ Mars-tutkâmáid.
Käldeeh:
– NASA’s SpaceX Crew-11 (www.nasa.gov)
– NASA Sets Coverage for Agency’s SpaceX Crew-11 Launch, Docking (www.nasa.gov)
– Edward Michael “Mike” Fincke (www.nasa.gov)
Kove: Marja-Liisa Olthuis